بانک‌داری الکترونیک یا برخط یا اینترنتی،

عبارت است از فراهم آوردن امکاناتی برای کارکنان در جهت افزایش سرعت و کارایی آنها در ارائه خدمات بانکی در محل شعبه و همچنین فرآیندهای بین شعبه‌ای و بین بانکی در سراسر دنیا و ارائه امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به مشتریان که با استفاده از آنها بتوانند بدون نیاز به حضور فیزیکی در بانک، در هر ساعت از شبانه روز (۲۴ ساعته) از طریق کانال‌های ارتباطی ایمن و با اطمینان عملیات بانکی دلخواه خود را انجام دهند.

به عبارت دیگر بانکداری الکترونیکی استفاده از فناوری‌های پیشرفته نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مبتنی بر شبکه و مخابرات برای تبادل منابع و اطلاعات مالی به صورت الکترونیکی است و نیازی به حضور فیزیکی مشتری در شعبه نیست.

به مشتریان اجازه می‌دهد تا معاملات اقتصادی را در یک وبسایت امن به طرقی مثل کارهای خرده بانکی یا بانک مجازی، موسسه مالی و اعتباری یا شرکت‌های ساخت و ساز انجام دهند.

چک الکترونیکی

800x600

چك الكترونيك(E-Check)

 

پذيرش چك از طريق بانك‌ها، مشكل‌آفرين است. در ابتدا، بانكداران نمي‌دانستند كه چگونه چك‌هاي كاغذي را براي وصول در تاريخ سررسيد چك، از ساير بانك‌ها جمع‌آوري كنند و براي جمع‌آوري اين چك‌ها، تحصيلدارهايشان را به بانك‌هاي ديگر مي‌فرستادند و اين امر نه فقط باعث مي‌شد تا وقت زيادي گرفته شود؛ بلكه از نظر شرايط امنيتي نيز نگران كننده بود. از اين‌رو، چك‌هاي كاغذي كه انتخاب ميليون‌ها نفر در جهان است، به سمت الكترونيك شدن سوق يافت. چك‌هاي الكترونيك از چك‌هاي كاغذي كارآمدتر و راحت‌تر مي‌باشند. قبول چك‌هاي كاغذي براي بازرگانان مشكل آفرين است، و با قبول نكردن يك چك در معامله، بازرگانان بايد ريسك از دست دادن معامله را بپذيرند در رابطه با چك‌هاي الكترونيك، هزينه‌هايي كه در چك‌هاي كاغذي ديده مي‌شود، وجود ندارد. اين هزينه‌ها، شامل: هزينه‌هاي قابل توجه در بكارگيري چك‌هاي كاغذي، كنترل تقلب و بازبيني چك‌ها و همچنين هزينه‌هاي بازيافت رقم‌هاي برگشتي پرداخت نشده به وسيله چك است.

در حال حاضر، سيستمي براي تبديل چك‌هاي كاغذي به چك الكترونيك وجود دارد. اين سيستم، LML Payment System نام دارد. در اين سيستم، مشتري چك كاغذي را در مرحله خريد ارائه مي‌كند. چك از طريق يك دستگاه چك‌خوان گرفته شده و اطلاعات حساب بانكي همراه با مبلغ چك گرفته مي‌شود و به عمليات الكترونيكي تبديل مي‌گردد. از اين طريق، معامله مورد موافقت قرار مي‌گيرد و يا رد مي‌شود. اين عمل، شبيه عملCredit Card است، و به طور الكترونيكي ، براي تسويه و پرداخت مشتري بكار مي‌رود.

به اين عمل، اصطلاحاً Electronic Check Conversion گويند. از جمله مشخصه‌هاي اين سيستم، مي‌توان به موارد ذيل اشاره نمود:
* امكان ارائه مجدد چك‌هاي الكترونيكي(شامل چك‌هاي برگشتي
* بازبيني چك‌هاي الكترونيك، به‌گونه‌اي كه بازبيني چك‌هاي كشيده شده در بانك اطلاعاتي، با تقليل يافتن تعداد چك‌هاي اشتباهي كه توسط مشتري دريافت مي‌شود، خسارت وارده به آنها را كاهش مي‌دهد.
* سرويس وصول چك‌ها(Check Collection)
* وجوه را با سرعت بيشتري در دسترس قرار داده و حداكثر ظرف 48 ساعت، به حساب مشتري گذاشته مي‌شود و نيز شناسايي چك‌هاي برگشتي را ظرف 48 ساعت انجام مي‌دهد.
* هزينه‌هاي وصول و درصد ريسك‌پذيري را كاهش مي‌دهد

اين سيستم قادر است، گزارشاتي - هم به صورت ريز و هم به صورت كلي- در دسترس مشتري قرار دهد. اين گزارشات مي‌توانند در هر زمان توليد شوند، خواه براي تسويه حساب‌ها در پايان روز و يا به منظور استعلام و رسيدگي در طول روز. گزارش‌هاي ريز، شرح جزئيات عمليات را با ذكر: نوع پردازش آن، شماره مجوز و موقعيت و مقدار، نمايش مي‌دهد. گزارش خلاصه نيز مواردي چون: نرخ بازار، بدهكاران و بستانكارها را نشان مي‌دهد
سيستم ديگر در زمينه چك‌هاي الكترونيكي، عبارت ازPay By Check است. اين سيستم، پيشگام در صنعت اينترنتي مي‌باشد و به طور پيوسته عمليات بلادرنگ (لحظه‌اي) را از سال 1997 پردازش مي‌كند. اين سيستم امكان پرداخت بهاي كالاها و خدمات به وسيله چك را - كه بيشتر از طريق اينترنت، فاكس يا تلفن و به صورت بلادرنگ است- ارائه مي‌دهد و كلية قوانين محافظتي و آيين‌نامه‌هاي بانكداري را در بردارد. اين سيستم، معاملات شما و حتي ميزان پولي كه مي‌توانيد در حسابتان قرار دهيد را محدود نمي‌سازد و هزينه آن- فارغ از نوع معامله- فقط يك اجرت بسيار نازل براي هريك از معاملات شما مي‌باشد.
در اين سيستم، دو نوع حساب پيشنهاد مي‌شود: حساب‌هاي Basic براي معاملات كوچك الي متوسط و حساب‌هاي Professional كه براي معاملات متوسط تا بزرگ طراحي شده‌اند. هر دو حساب، شامل آن سطح دسترسي مي‌باشد كه قادر خواهيد بود تا جزئيات حسابتان را مشاهده نمائيد.
الف- از جمله مشخصات حساب نوع Basic مي‌توان به موارد زير اشاره نمود:
* وجوه به وسيله چك‌هاي كاغذي كه با پست الكترونيك ارسال شده‌اند، در هر روز تسويه گشته و اجازه پذيرفتن سهل و آسان چك‌ها از طريق: اينترنت، تلفن و يا فاكس فراهم مي‌گردد.
* داراي يك جست‌وجوگر دقيق درTransit Number , Bank Routing: است.
* به هيچ نرم‌افزاري و سخت‌افزاري اضافي نياز ندارد.
* مقايسة ليستي از عمليات انجام شده در مورد مشتري، طي 14 روز اخير را امكان‌پذير مي‌سازد.
* اطلاع فوري از تراكنش‌ها، به وسيله پست الكترونيك را فراهم مي‌كند.
ب- موارد زير نيز از مشخصات نوع دوم حساب‌ها مي‌باشد:
* وجوه به وسيله چك كاغذي پست الكترونيك شده و در همان روز تسويه مي‌گردد و يا توسط يك اتاق پاياپاي الكترونيك             Automated   Clearing House(ACH) ، به يك حساب چك بانكي گذاشته مي‌شود. شايان ذكر است كه براي اين منظور، پردازش الكترونيك چك( Electronic Check Processing (ECP)) نيز لازم است. البته پردازش الكترونيكي چك بستگي به نيازي است كه وجود دارد. عمليات پردازش، از طريق )شبكه (ACH كه منطبق بر قوانين بانكداري (NACHA) است- به منظور نگاهداري سپرده‌ها و پرداخت، نتايج تحقيقات فدرال را در مورد چك‌ها و پرداخت‌هاي الكترونيكي اعلام مي‌كند.
* امكان پذيرفتن چك از طريق: اينترنت، فاكس يا تلفن.
* امكان رمزنگاري كامل با (SSL) .
* اطلاع فوري تراكنش از طريق پست الكترونيك.
* امكان دسترسي به تمام سرويس‌هاي (ITI)، كه شامل: Address Trace , Bank Trace Phone Trance و Rock Lock Box است.
به طوري كه:
Phone Trance- يك آدرس فيزيكي براي شماره تلفن معين توليد مي‌كند. اين سرويس در بازبيني يك امكان فيزيكي، يا در فن بازاريابي، بسيار باارزش است.
Routing Number-  توليد مي‌كند كه كاربرد زيادي در بازبيني وجوه دارد.
Address Trace-  آدرس مشخص شده در فرم مشتري را با آدرس موجود در بانك اطلاعاتي مقايسه مي‌كند.
Rock Lock Box-  به هر مشتري اين اجازه را مي‌دهد كه به صورت الكترونيكي چك‌هاي NSF را مجدداً ارائه كند. اين سرويس شامل گزارشاتي است كه جزئيات گردش هر چك را گزارش مي‌دهد و همه محاسبات به صورت اتوماتيك مي‌باشد.

-2 نمايش
از طريق نمايش فرم چك، اين امكان را بوجود مي‌آورد كه سايت را از طريق چشم مشاهده كرده و كلية پردازش‌هاي پرداخت را به صورت گرافيك حس و رويت نمود. هنگامي كه مشتري‌ها مي‌خواهند پول پرداخت كنند، بر روي كليد Link، Pay By Check كليك مي‌كنند و سپس به مشتري يك فرم On Line ارائه مي‌شود كه شبيه يك چك فيزيكي است. بعد از كامل كردن فرم، مشتري بر روي دكمه Enter كليك مي‌كند و صفحه بعدي كه مشتري مشاهده مي‌نمايد، صفحه تأئيديه است.
اينجا مكاني است كه به مشتري اين شانس داده مي‌شود تا اطلاعات توليد شده را بازبيني كند. همچنين، اطلاعات قانوني مورد نياز به او داده مي‌شود. در اينجا، وقتي مشتري بر روي دكمة- I Agree كه در پايين فرم قرار دارد- كليك مي‌كند؛ در واقع با موافقت كردن عمليات، به صفحه مربوط مي‌رود. همچنين، با انتخاب دكمة I Don't Agree ، با رد كردن عمليات، به صفحه قبل مي‌رود. سپس، سيستم، اطلاعات نگارندة چك را به بانك‌هاي اطلاعاتي مربوط مي‌فرستد. مشتري فوراً يك پست الكترونيك، جهت رسيد پيغام و يا تكذيب براي تراكنش مي‌فرستد. اين رسيد ظاهر خواهد شد و شامل: نام شركت، اطلاعات تماس، مبلغ، تاريخ، عدد چك و يك عدد ارجاعي Unique و موقعيت موافقت كردن يا رد كردن مي‌باشد. كلية عمليات پردازش‌ها را به اتمام رسانده و حوالة چاپ شده، روز بعد پست مي‌شود؛ ضمن آنكه، همه سوابق عمليات به شكل بلادرنگ قابل دسترس است. اجرت حساب‌ها به صورت صورتحساب فرستاده مي‌شود و يا از طريق پرداخت اتوماتيك انجام مي‌گردد.

-3استانداردها و پروتكل‌هاي مورد استفاده در بانكداري موبايل
امنيت در ارائه خدمات بانكي توسط تلفن همراه، مسأله‌اي مهم و حساس مي‌باشد. به نظر بعضي از كارشناسان، بانكداري موبايل به‌طور بالقوه بسيار امن‌تر از بانكداري از طريق اينترنت است.
مهم‌ترين مسأله براي كاربراني كه از خدمات بانكداري موبايل استفاده مي‌كنند، امنيت است و اگر اين مسأله مورد توجه عميق قرار نگيرد، بانكداري موبايل با استقبال مواجه نخواهد شد.
استفاده از پروتكل و استانداردهاي امنيتي موبايل، دستخوش تغيير و تحول بوده است. در اينجا گذري بر سير فناوري موبايل خواهيم داشت.
خدمات ارتباطات موبايل داراي 3 مرحله بوده است:
* آنالوگ
* ديجيتال
* چند رسانه‌اي
هركدام از اين مراحل، به عنوان نسلي از موبايل شناخته شده است. در اينجا، به بررسي نسل‌هاي آن خواهيم پرداخت:

-1-3نسل اول:
اين نسل از تلفن همراه داراي خصوصيات زير است:
* آنالوگ
* مدارهاي سوئيچي
* صداي ضعيف
* قابليت پايين.
* بدون وجود تدابير امنيتي.
يكي از نگراني‌هاي اوليه در رابطه با امنيت در تلفن‌هاي آنالوگ، اين بود كه سيگنال‌ها رمزنگاري نمي‌شدند و بنابراين، در بين راه به راحتي قابل گوش دادن بودند.
هرچند، تلفن‌هاي آنالوگ هنوز در امريكا استفاده مي‌شوند و فناوري آنها پيشرفت نموده است، ولي تحول و دگرگوني منطقي به سمت ديجيتال بوده است.

-2-3نسل دوم
خصوصيات اين نسل عبارت است از:
* فناوري ديجيتال، كه در حال حاضر در تلفن‌هاي همراه ديجيتال مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
* مدارهاي سوئيچي.
* با بهره‌گيري از فناوري ديجيتال.
* قابليت نمونه‌گيري صدا به صورت صفر و يك و انتقال آن برروي شبكة بي‌سيم براي انتقال به تلفن ديگري از همين نسل و يا تلفن‌هاي سنتي، كه در آنجا به موج‌هاي صوتي تبديل مي‌شود، در اين نسل موجود است.
* انتقال محدود اطلاعات.
* پشتيباني داده، فاكس و (SMS).
* امكان بهره‌گيري از رمزنگاري )باكليد رمز 40 بيتي(
* سيستم جهاني براي ارتباطات موبايل (GSM)، استانداردي ديگر براي نسل دوم مي‌باشد. سيستم (GSM) ، در دامنة فركانس بين 800 تا 900 مگاهرتز عمل كنند.
مي‌توان خصوصياتي كه از نسل اول تا نسل دوم بهبود يافته است را به شرح زير معرفي نمود:
* تلفن ديجيتال.
* پست صوتي.
* دريافت پيام‌هاي الكترونيكي ساده.

-3-3 نسل 5‌.2 :
سرويس جهاني راديويي بسته‌اي(2) را مي‌توان مانند سرويس (GSM)، براي دسترسي به اينترنت در نظر گرفت. نسل 5.‌2 ، داده‌ها را با سرعت بالاتري پشتيباني مي‌كند(171بيت در ثانيه). همچنين، اتصالات دائمي داده‌ها را حفظ مي‌نمايد، به اين صورت كه كاربران مي‌توانند به‌طور دائم به اينترنت دسترسي داشته و تنها در زمان دريافت و ارسال داده‌ها، هزينه مربوط به اتصال به اينترنت را دريافت مي‌كنند.
سرويس (GPRS)، براي مرورگرهاي محدود، پست الكترونيك و معاملات مالي، با استفاده از كارت و غيره در نظر گرفته شده است.
(GPRS)، پروتكل اينترنتي با امكان سوئيچ نمودن بسته است. اين استاندارد نيز از بسياري از آسيب‌پذيري‌هاي موجود در اينترنت رنج مي‌برد. كلية خدمات مورد استفاده در اينترنت، مانند: انتقال فايل (FTP)، مرورگرهاي وب، گپ‌هاي دوستانه (CHAT)، پست الكترونيك، اتصال به كامپيوتري از راه دور (Telnet)، بر روي شبكه موبايل قابل دسترسي مي‌باشد.

مزاياي : GPRS
* سرعت انتقال داده‌اي سريع‌تر.
* اتصال به منابع اطلاعاتي، در سطح وسيع، در سراسر دنيا، و با پشتيباني از چندين پروتكل، مانند IP.
* يك مرحله به سوي خدمات نسل سوم.

-4-3نسل 7‌.2:
اين نسل، EDGE ناميده مي‌شود و انتقال دادة آن، حداكثر با سرعت 437 كيلو بيت در ثانيه انجام مي‌شود. بسياري از شركت‌ها در آمريكا، اين نسل را به عنوان نسل سوم تلقي مي‌كنند؛ چرا كه سخت‌افزار لازم در زيرساخت آن با هزينة كمي قابل ارتقاء مي‌باشد. در رابطه با امنيت اين نسل نيز بايد گفت كه مانند GPRS مبتني بر IP.

-5-3نسل سوم:
نسل سوم، كه با 2000-IhT نيز شناخته شده است؛ نسل جديدي از ارتباطات بي‌سيم مي‌باشد (اينترنت همراه). از آنجا كه سيستم‌هاي نسل سوم، تكامل يافتة سيستم‌هاي متفاوت و غيرسازگار نسل دوم - مانند: CDMA، GSM،- TDMA هستند، قابليت كاروسازگاري با سيستم‌هاي مختلف را دارا مي‌باشند.
در اينجا، به بعضي از مشخصات اين نسل اشاره مي‌كنيم:
* پهناي باند گسترد
* مبتني بر پروتكل بسته‌اي3
* انتقال متن، صدا بر روي IP(VOIP)، تصاوير ويديوئي، چند رسانه‌اي با سرعت داده‌اي حداكثر2 مگابيت در هر ثانيه در محيط بي‌سيم و 384 بيت در ثانيه در محيط موبايل.
نسل سوم، بسته به موقعيت مكاني در جهان متفاوت مي‌باشد:
* در اروپا نسل سوم (UMTS) است.
* در ژاپن نسل سوم (CDMA) با پهناي باند عريض و فقط با امكان(FDD)(4) مي‌باشد.
* در آمريكا از (EDGE) و يا (CDMA) با پهناي باند گسترده، به عنوان نسل سوم استفاده مي‌شود.
در رابطه با امنيت اين نسل بايد گفت:
* رمزگذاري آن با استفاده از كليدهاي 128 بيتي انجام مي‌شود.
* روش تأييد دوسويه با استفاده از كليدهاي رمزنگاري براي بررسي هويت دو طرف استفاده مي‌شود.

1-5-3- فناوري‌هاي سازگار با نسل سوم
* Blue Tooth
Blue Tooth جايگزين كابل‌هاي بين دستگاه‌ها مي‌باشد و سرعت انتقال داده‌ها، حداكثر تا 720 كيلو بيت در ثانيه مي‌رسد. اين دستگاه‌ها، شامل: كامپيوترها، صفحه كليد، چاپگرها، استريوها، تلويزيون‌ها، تلفن‌هاي ثابت و تلفن‌هاي همراه و بسياري از وسايل ديگر مي‌باشد.
Blue Tooth اين امكان را فراهم مي‌آورد كه هر كدام از دستگاه‌ها، آدرس يكتايي داشته باشند و امكان نظارت، تأييد و رمزنگاري را در شبكه‌هاي كوچك دارا است.
* WML/WAP5
WAP، استاندارد جهاني براي ارائه ارتباطات اينترنتي از طريق تلفن‌هاي همراه ديجيتال، دستگاه‌هاي امن ديجيتال شخصي و ديگر ترمينال‌هاي بي‌سيم مي‌باشد.
WAP، به منظور استفاده امن و كاراي پهناي باند، سرعت‌هاي پايين اتصال، نمايشگرهاي كوچك و غيره طراحي شده است.
WML، نوعي از (WAP) است؛ كه مشابه پروتكل انتقالي (HTTP) بوده و به عنوان (WML) عمل مي‌كند و براي مرورگرهاي كوچك بر روي تلفن‌هاي دستي طراحي شده است.
براي استفاده از خدمات (WAP) بايد موارد زير را مورد توجه قرار داد:
* دستگاه‌هاي تلفن همراه زير، سرويس (WAP) را پشتيباني مي‌كنند:
NOKIA6210 , NOKIA7110 , ERICSSON , SIEMENS , MOTOROLA
* سرويس دهندگان كه دروازه‌هايي براي استفاده از(WAP) دارند.

* امنيت WAP
براي انتقال اطلاعات به صورت امن، بين كاربر و دروازه(6) از پروتكلي به نام(WTLS) (7)استفاده مي‌شود. اين استاندارد، نسخه استاندارد صنعتي(TLS) (8)مي‌باشد كه معادل با پروتكل استفاده شدة (SSL) است. به منظور ارائه امنيت، (WTLS) ارتباط امن بين دستگاه WAP و سٍروٍر(WAP) را فراهم مي‌كند.

-6-3 بانكداري موبايل در ايران
متأسفانه هنوز بسترهاي مناسب به منظور پياده‌سازي بانكداري موبايل در ايران فراهم نشده است. مهمترين مسائلي كه در اين رابطه بايد در نظر گرفته شود، عبارت مي‌باشد از:
* بستر مخابراتي پرسرعت براي ارتباطات اينترنتي و پشتيباني از پروتكل‌ها و استانداردهاي مورد استفاده در تلفن‌هاي همراه.
* تنظيم و تصويب قوانين حقوقي مربوطه.
* تربيت نيروي متخصص در زمينه طراحي.
* پياده سازي و پشتيباني از سيستم‌هاي موردنياز.
* فرهنگ‌سازي و جلب اعتماد مردم، وجود امنيت در ارتباطات بي‌سيم.
* كاهش هزينه‌ها و ارائه خدمات ويژه استفاده كنندگان موبايل، در بانكداري طريق موبايل.
البته ناگفته نماند؛ اين مسأله تلاش جدي مسئولان و مديران اجرايي را مي‌طلبد. لذا به نظر مي رسد؛ اگر تمامي مشكلات در زمينه راه‌اندازي بانكداري موبايل برطرف گردند، بانكداري موبايل به عنوان يكي از شاخص‌هاي بانكداري الكترونيك مورد استقبال قرار گيرد.

 

 

بانکداری متمرکز الکترونیکی

بانکداری متمرکز الکترونیکی(core banking) چیست؟

براساس یک تعریف کلی سیستم بانکداری الکترونیکی یکپارچه سیستمی  است که کلیه محصولات و خدمات بانکی و عملیات راهبری ومدیریت آنها را از طریق دسترسی به پایگاه داده‌های مشترک و متمرکز در قالب یک سیستم ارایه می‌کند که انعطاف پذیری این سیستم و مشتری محوری از ویژگی‌های مهم آن است.
بدون ايجاد يک بانک اطلاعاتي متمرکز و يکپارچه، خدمات الکترونيک به صورت جزيره اي و غيرهمسان ارائه خواهد شد.
مزایا و نتایج حاصل از راه‌اندازی سیستم‌های جامع بانکی در برنامه توسعه بانکداری الکترونیکی مواردی همچون افزایش رضایتمندی مشتریان از طریق ارایه محصولات و خدمات متنوع، افزایش بهره‌وری عملیاتی، افزایش کارایی و بهره وری منابع انسانی، مدیریت هزینه‌های عملیاتی و نگهداشت و توانایی بیش‌تر در تبعیت و انطباق با الزامات قانونی داخلی و خارجی را در برمی‌گیرد.
صرف حضور مشتري در شعبه براي بانک هزينه آور است . توسعه خدمات الکترونيک مبتني بر بانکداري جامع  امکان کنترل لحظه اي سود و زيان و روند جذب منابع و اعطاي تسهيلات فراهم می آورد.بنا براین فراهم آوردن امکانات بانکداری متمرکز الکترونیک در دراز مدت سبب کاهش چشم گیر هزینه ها خواهد بود.

همچنین ایجاد زیرساخت‌های اطلاعاتی و عملیاتی مناسب جهت تصمیم گیری و دسترسی به اطلاعات (درون سازمانی و برون سازمانی)، بهبود توانایی پاسخگویی به نیازها و تغییرات بازار، افزایش سرعت پاسخگویی و روان‌سازی فرآیندها، افزایش توان ارزیابی عملکرد بانک‌ها، ایجاد توانایی رهگیری و پیگیری مشتریان، محصولات، کاربران، اسناد، مستندات، و تراکنش‌ها، براساس انواع شاخص‌های بازیابی و افزایش قابلیت نظارت بر عملیات بانکی از جمله سایر مزایای راه‌اندازی سیستم‌های جامع بانکی است.
بیشترآمارهايي كه امروزه ارائه مي شود بسياري از افراد به طور قطعي خوب يا غلط بودن آن را نمي دانند. حتي پردازش نيز كمك نمي كند تا اطلاعات لحظه اي و به روز باشد.در صورتی که سیستم متمرکز الکترونیک راه اندازی شود این مشکلات به سهولت برطرف خواهد شد.

در حال حاضربرخی مشکلات موجود بر سر راه توسعه بانکداری متمرکز الکترونیک (core banking)عبارت اند از:

1- دشواری دسترسی و خرید نرم‌افزار‌های خارجی

2- دشواری انطباق نرم افزارهای خارجی با عملیات بانکی داخلی

3- عدم طراحی و تهیه نرم‌افزار  core banking  بانک های دولتی داخل

4- دشواری جذب و نگهداری نیروهای متخصص در این زمینه

5- دشواری‌های ناشی از عدم شناخت مدیران و دستگاه‌های ناظر و بازرس

6- محدودیت‌های ناشی از آیین نامه‌های معاملاتی

از سوی دیگر عدم پوشش مخابراتی در همه نقاط کشور، کندی توسعه شبکه زیرساخت، ارایه نشدن خدمات پشتیبانی به صورت شبانه روزی، ارایه نشدن خدمات مخابراتی متناسب با کیفیت مورد نیاز عملیات بانکی و بالابودن میانگین زمان تعمیرخرابی با توجه به حساسیت سامانه‌های بانکی، رعایت نشدن دقیق SLA از سوی شرکت مخابرات و پایین بودن قابلیت اطمینان ارتباطات شبکه‌ای موجود (اختصاصی نبودن شبکه) از جمله موانع و چالش‌های شبکه ارتباطی بانک‌ها ذکر شده است.

زمانی به وضعیت مطلوب در زمینه بانکداری متمرکز الکترونیک دست خواهیم یافت که سیستم جامع بانکی با ویژگی های پوشش کامل شعب,پوشش کامل محصولات و خدمات بانکی ,تمرکز ,یکپارچگی با قابلیت توسعه آتی از دو بعد کمی و کیفی ,پاسخگوی و انعطاف پذیر نسبت به الزامات قانونی و انتظارات جدید ,مشتری مداری محور ,ارایه خدمات با معماری نوین بدون وجود محدودیت زمانی ومکانی,شبانه روزی بدون وقفه و بهره وری ,کارایی و اثر بخشی راه اندازی شود.

باکمک  بانكداري الكترونيك، حداقل 70 درصد عمليات پولي، بانكي به صورت الكترونيكي انجام خواهد شد و همه مردم از خدمات بانكي به صورت يكسان بهره مند مي شوند.

 

مدیریت ریسک و بانکداری الکترونیکی

بانکداری الکترونیکی به دلیل ماهیت گستردگی و شعار همه کس, همه جا با هر رسانه ای ویژگی های منحصر به فردی دارد که به همین دلیل خطرها و ریسک های متنوعی به همراه دارد که شامل شکل این نوع بانکداری و سطحی از خطر هایی را که مرتبط با خدمات سنتی مالی، راهبردهای ویژه، عملیاتی، قانونی، و خطرهای اعتباری می باشد را افزایش دهد.

 

از جمله شاخص های تاثیرگذار در افزایش ریسک سرعت تغییرات تکنولوژیکی, تغییر انتظارات مشتریان, افزایش پدیداری شبکه های اینترنتی در دسترس عموم, کاهش تعامل رو در رو با مشتریان موسسات مالی, لزوم یکپارچه سازی بانکداری الکترونیکی با سیستم های کامپیوتری موسسات و... است.

بنابر اصول مدیریت ریسک مدیریت بایستی هریک از فرآیندهای ذکر شده را به منظور تطابق و توسعه دادن شیوه های مدیریت خطرهای موسسه که مورد نیاز در رابطه با فعالیت های بانکداری مطرح شده می باشد، مورد بررسی قرار دهد.

مدیریت موسسات مالی بایستی سطحی از خدمات بانکداری الکترونیکی را انتخاب کند که برای بخش های مختلف مشتریان مناسب بوده و مبتنی بر نیازهای آنان و با در نظر گرفتن خطر های ارزیابی شده موسسه باشد. موسسات بایستی به این تصمیم از طریق استراتژی های بانکداری که عواملی مثل تقاضای مشتری، رقبا، مهارت ها، کاربرد کالاهای مصرفی، هزینه های تعمیر و نگهداری و حمایت های سرمایه ای را در نظر می گیرند، دست یابند.

 

در این بین برخی از موسسات برای مواجه نشدن با این خطرها ممکن است خدمات بانکداری الکترونیکی را ارائه ندهند و یا خدمات محدودی را از طریق سایت های اطلاع رسانی ارائه دهند که بی تردید این روش موجب عقب ماندن از رقبا و از دست دادن مشتریان در دنیای کنونی باشد که به شدت تحت تاثیر فناوری های نوین می باشد.

تاثیرات اعتباری حاصل از عدم توجه به ارزیابی و کنترل ریسک در بانک ها به ویژه در بخش بانکداری الکترونیک بسیار زیاد و پر هزینه است و لذا ضروری است تا تمامی بانک های کشور با تجهیز و تمهید مناسب آمادگی قابل قبولی برای مقابله با ریسک های احتمالی در حوزه بانکداری الکترونیکی باشند.

 

تاریخچه بانکداری الکترونیک در ایران

سابقه فعالیت‌های بانکداری الکترونیک در ایران به سال ۱۳۵۰ برمی‌گردد. در آن موقع بانک تهران با در اختیار گرفتن بین ۷ تا ۱۰ دستگاه خودپردازدر شعبه‌های خود نخستین تجربه پرداخت اتوماتیک پول را تنها در همان شعبه نصب شده بر عهده داشتند. ‌اواخر دهه ۱۳۶۰بانک های کشور با توجه به کاربرد کامپیوتر شخصی و احساس نیاز به اتوماسیون عملیات بانکی به رایانه‌ای کردن عملیات بانکی پرداختند. طرح جامع اتوماسیون بانکی پس از مطالعه و بررسی­های گوناگون در قالب پیشنهادی برای تحولی جامع در برنامه‌ریزی فعالیت های انفورماتیکی بانک­ها به مسئولان شبکه بانکی ارایه شد که با مصوبه مجمع عمومی بانک­ها در سال ۷۲ طرح جامع اتوماسیون سیستم بانکی شکلی رسمی به خود گرفت. در همان سال بانک مرکزی، شرکت خدمات انفورماتیک را به عنوان سازمان اجرایی طرح جامع انفورماتیک سیستم بانکی تاسیس کرد. طی سال های ۷۲ و ۷۳ جرقه های ایجاد سوییچ ملی جهت بانکداری الکترونیکی زده‌شد و در همان راستا شبکه ارتباطی بین بانک ملی و فروشگا ه های شهروند ایجاد شد. در خرداد۱۳۸۱مجموعه مقررات حاکم بر مرکز شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی موسوم به شتاب به تصویب رسید. بدین سان اداره شتاب بانک مرکزی در 1381/4/1تاسیس و با هدف فراهم کردن زیر ساخت بانکداری الکترونیکی آغاز به کار کرد. شتاب با ایجاد ارتباط بین دستگاه های خود پرداز سه بانک رسماً متولد شد(بانک­های کشاورزی، توسعه صادرات و صادارت ایران درپایلوت اولیه این طرح حضورداشتند وبانک­های خصوصی سامان وکارآفرین نیزدرخواست کردند که درآزمایش­های اولیه شتاب حضورداشته باشند). درحال حاضربیشتربانک­های ایران بطورمستقیم طرح­های با نکداری الکترونیکی خود را پیش برده و می برند. بانک ملی با طرح سیبا، بانک تجارت با طرحSGB، بانک صادرات با طرح سپهر، بانک رفاه با طرح جاری همراه، بانک کشاورزی با طرح مهر، بانک ملت با طرح جام و بانک­های خصوصی با طرح بانکداری ۲۴ ساعته و به صورت مجزا و منفرد، با نکداری الکترونیکی را درحوزه تحت پوشش خود تجربه کرده و می کنند   

امنبت بانکداری الکترونیک

حفاظت از طریق تایید رمز عبور تکی اگر چه در امن‌ترین سایت‌های فروش اینترنتی به کار می‌رود ولی برای فعالیت‌های بانکداری آنلاین شخصی در برخی کشورها به اندازه کافی امن به نظر نمی‌رسد. اساساً دو روش امنیتی متفاوت برای بانکداری آنلاین وجود دارد:

• سیستم PIN/TAN که PIN نشان دهنده یک رمز عبور برای ورود است و TAN نشان دهنده رمزهای عبور یکبار مصرف است که برای اعتباربخشی و امنیت تراکنش هاست. TANها به شیوه‌های گوناگونی توزیع می‌شوند که معمولترینش اینست که یک لیست از TANها توسط نامه پستی به کاربر بانکداری آنلاین فرستاده می‌شود. امن‌ترین راه استفاده از TANها اینست که آنها رو بر حسب نیاز توسط یک نشان امنیتی تولید کنیم. این TANهای تولید شده توسط نشانه، وابسته به زمان و یک راز امنیتی واحد که در نشانه امنیتی ذخیره شده (که تاییدیه ۲عاملی خوانده می‌شود) هستند. معمولاً بانکداری آنلاین با PIN/TAN از طریق مرورگرهایی که از ارتباطات امن SSL استفاده می‌کنند انجام می‌شود بنابراین نیازی به رمزنگاری اضافه‌ای نیست.
• بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا که تمام تراکنش‌ها امضا شده و به طور رقمی رمزنگاری می‌شوند. کلیدها برای تولید امضا و رمزنگاری می‌تواند روی کارتهای اعتباری یا هر نوع رسانه حافظه دار بسته به نوع پیاده سازی آن ذخیره شوند.

حملات

بیشتر حملات به بانکداری آنلاین امروزه بر پایه فریب کاربر برای دزدیدن اطلاعات ورود و TANهای معتبر است. یک مثال شناخته شده برای این حملات ساخت صفحه مشابه یک سایت برای فریب کاربر است تا با وارد کردن اطلاعات شخصی خود آنها را در اختیار دزدان قرار دهد. همچنین نوشتن اسکریپت سایت‌های عبور و یا استفاده از ضبط کننده‌های کیبورد (تروجان‌ها) هم به عنوان راه‌هایی برای سرقت اطلاعات افراد به کار می‌رود. یک روش برای حمله به بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا اینست که نرم‌افزار مورد استفاده را جوری دستکاری کنند که روی صفححه نمایش تراکنش صحیح را نشان دهد ولی در پشت صحنه، یک تراکنش دروغین امضا شود. گزارش اخیرتکنولوژی FDIC که از گردآوری و همگردانی گزارش فعالیت فایلهای مشکوک بانک‌ها، هر ۳ ماه یکبار تشکیل می‌شود، ۵۳۶ مورد جرائم رایانه‌ای را لیست کرده که به طور میانگین، هر کدام باعث ۳۰۰۰۰ دلار ضرر شده است. این رقم در چارک دوم سال ۲۰۰۷ به ۱۶ میلیون دلار افزایش یافته است. تخلفات رایانه‌ای بین چارک اول و دوم سال ۲۰۰۷ ۱۵۰ درصد افزایش داشته است. گزارش‌ها حاکیست در ۸۰ درصد موارد منبع تجاوز نامعلوم است ولی در حین بانکداری آنلاین انجام گرفته است.

اقدامات متقابل

اقدامات متقابل زیادی وجود دارند که سعی می‌کنند از تجاوز جلوگیری کنند. گواهینامه دیجیتال برای مقابله با صفحات مشابه دروغین به کار می‌روند، استفاده از کارتخوان‌های گروه ۳ تلاشی برای جلوگیری از دستکاری تراکنش‌ها به وسیله نرم‌افزار در انواع روش‌های بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا است. برای محافظت سیستمشان از تروجان‌ها، کاربران باید از نرم‌افزارهای تشخیص دهنده ویروس استفاده کنند و مراقب نرم‌افزارهای دانلودی و فایل‌های پیوستی به ایمیل‌ها باشند. در سال ۲۰۰۱ موسسه FFIEC راهنمای تشخیص هویت چندمعیاره (MFA) رامنتشر کرد و از آن پس، تا اواخر ۲۰۰۶ نیاز به حضور در محل بود.

مزایای بانکداری الکترونیک

مزایای بانکداری الکترونیک را می‌توان از دو جنبه مشتریان و موسسات مالی مورد توجه قرار داد از دید مشتریان می‌توان به صرفه جویی در هزینه‌ها، صرفه جویی در زمان و دسترسی به کانال‌های متعدد برای انجام عملیات بانکی نام برد. از دید موسسات مالی می‌توان به ویژگی‌هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانک‌ها در ارائه نوآوری، حفظ مشتریان علی رغم تغییرات مکانی بانکها، ایجاد فرصت برای جستجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف، گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت و برقراری شرایط رقابت کامل را نام برد.

براساس تحقیقات موسسه Data Monitor مهم‌ترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: تمرکز بر کانال‌های توزیع جدید، ارائه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک. البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتریان از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان مدت (کمتر از ۱۸ ماه) مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: یکپارچه سازی کانالهای مختلف، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانال‌های مناسب با ویژگی‌های مطلوب و کاهش هزینه‌ها، کاهش هزینه پردازش معاملات، ارائه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد در آمد نیز از جمله مزایای بلند مدت بانکداری الکترونیک هستند.

بانكداري نوين و مشتريان نوين

مشتريان بانك و نيازهاي آنان با شدت زياد در حال تغيير هستند. اين تغييرات هم در ايران و هم در جهان در حال وقوع است. به دليل قطع ارتباط ما با جهان، تاثير تغييرات جهاني بر ما بسيار كم است اما وقتي كه اتفاق افتاد بايد از همان زمان شروع به برنامه ريزي كرد. اما اگر به داد تغييرات ايراني نرسيم، آينده از آن رقبا مي‌شود. مشتريان بانك ديگر از نوع كلاسيك خود كه يا سپرده گذار هستند يا وام خواه يا تقاضاي جابجايي وجوه را دارند در حال گذار به نوع خدمت خواه مي‌باشند. طبيعي است كه علت هر چيزي در بيرون خود است و نيروهاي انگيزاننده اين مشتريان نيز بر خواسته از تغييرات جامعه و تغيير در بازار است.

اين تغييرات موقعيت‌هاي واقعي زيادي ايجاد مي‌كنند و براي فرزندان زمان، پول و ثروت به ارمغان مي‌آورند. در حال حاضر دغدغه رهبران مالي اين كشور حول دو چيز دور مي‌زند: مقررات پيچيده و رقباي مسلح به انواع سلاح بانكي كه هر دو با شدت تمام در حال زياد شدن و رشد هستند. در 20 سال گذشته تغييرات زيادي از جمله ورود سامانه‌هاي آفلاين و آنلاين، عدم تمركز خدمات در شعبه و رشد سريع فن‌آوري در بانكداري ايران انجام شد. بر همين اساس مقررات بانك مركزي و كشوري نيز دچار تغيير شد.

يكي از اين موارد، تغيير جهت از سمت كم كردن هزينه‌ها به سمت ايجاد فرصت‌ها است. با ايجاد يك فرصت جديد طبيعي است كه هزينه‌ها هم زياد مي‌شوند اما ارزش افزوده‌اي كه بدست مي‌آيد اگر از هزينه‌ها پيشي بگيرد، ارزش همه گونه ريسك و تلاشي را دارد.

بانك‌ها آن قدر بايد عوض شوند كه وقتي يك مشتري جديد وارد يك شعبه مي‌شود بپرسد كه:
اين جا آيا شعبه بانك است؟
مشتري، مشتري و باز هم مشتري. تمام خدمات به سمت راحتي مشتري، همه جا در دسترس بودن، تحت كنترل بودن و نامريي بودن ابزار پيش مي‌روند. بايد بانك‌ها به شركاي تجاري مشتريان تبديل شوند. مشتري در مركزِ هر كاري است كه بانك انجام مي‌دهد. نبايد فقط به زماني فكر كنيم كه شعبه باز است يا در ساعات اداري به سر مي بريم. بايد براي 24 ساعت مشتري فكر كرد. از وقتي كه مشتري پايش را از خانه بيرون مي‌گذارد بايد به فكر او بود و خدمتي به او عرضه كرد كه با جان و دل بخواهد و برايش حاضر باشد خرج كند. وقتي كه از محل كارش نيز بيرون آمد بايد محصولي به او عرضه كرد و حتي وقتي مي‌خواهد بخوابد نيز بايد يك يا چند محصول بانكي در حال خدمت گذاري به او باشند. در هر ساعت از شبانه روز بايد به او محصولي عرضه كرد! روي ديگر سكه اين است كه بايد در تمام 24 ساعت به فكر خود بود.
هدف از وضع مقررات توسط بانك مركزي، دولت و مجلس اينست كه از يك طرف عدم كارايي بازار را تقليل داده يا برطرف نمايد و از طرف ديگر ثبات بيشتري بر بازار حكمفرما كند. اما اين اهداف هزينه هم دارند كه بديهي‌ترين آنها هزينه تطبيق و هماهنگي است. پياده سازي كامل تغييرات و مقررات جديد نه تنها هزينه بر است، بلكه احتياج به زمان هم دارد كه در نوع خود بسيار زياد مي‌باشد. سيستم بانكي ايران تازه شروع به هماهنگي و همگامي با فن‌آوري روز نموده بود و به اين سادگي‌ها از پس تغييرات زياد بر نمي‌آيد. هنوز بعضي از بانك‌ها در اول راه هستند و بايد چند سال ديگر صبر كنيم تا به جايي برسند. اما هنوز به تغييرات قبلي نرسيده‌اند، بايد براي بعدي برنامه ريزي كنند.
اعمال هر تغيير كوچك در سامانه متمركز يك بانك كاري چندين ماهه و گاه چند ساله است چه رسد به تغييرات متوسط و بزرگ كه احتياج به پايين آوردن كامل موتور متمركز و غير متمركز بانك دارد. تمام اين وقايع بايد وقتي اتفاق بيافتد كه اين موتور در حال كار نيز باشد. علاوه بر آن نياز به تغيير گردش و دستور كارهاي است كه طي ساليان دراز در بانك‌ها عمل شده و چندين بار اصلاح شده و رفع نقص گرديده‌اند. جايگزيني اين روال‌ها كه دانش و تجربه بسياري در زير دارد با روال‌هاي جديد كاري دشوار و چند ساله است.

مشتري مداري و بازاريابي در بانکداري نوين ايران

با توجه به اين که صنعت بانکداري از ارکان اصلي هر اقتصادي به حساب مي‌آيد و مشتريان نقش کليدي در آن دارند. بنابراين مي‌توان ابراز توجه ويژه به نيازها و خواسته‌هاي مشتريان را از جمله موضوعات پر اهميت ايران و جهان محسوب نمود. نقش و اهميت مشتري در شرکتها و بانکها به سبب تاثيرمستقيمي که بر رشد و بقاي بانک در بازار رقابت مي‌گذارد و نيز کسب منافعي که براي ايشان دارد، سبب گرديده تا امروزه لزوم کسب رضايت مشتري درک و پذيرفته شود و کليه واحدهاي بانکي گرايش به مشتري داشته و سمت و سوي فعاليت همه آنها جذب مشتري و جلب رضايت او باشد.

مهارتهاي ارتباطي و روابط انساني مطلوب مديران و کارکنان باعث ايجاد احساسات خوشايند و موثر و مثبت در مشتريان گرديده و کمک موثري است تا نقش خود را در انجام بهتر وظايف و جذب بيشتر مشتريان به نحو مطلوب ايفا نمايند.

درطول دو دهه گذشته خدمات و نگهداري و فشارهاي رقابتي فزاينده، تغييرات چشمگيري را در صنعت بانکداري ايجاد کرده‌اند. اين تغييرات بانکها را به سوي اتخاذ راهبردهاي بانکداري، بخصوص بازاريابي سوق داده است(دورکين و بنت، 1999)

بازاريابي روابط را افزايش درآمد بانک از طريق سودآور ساختن رابطه مشتريان با بانک در طول زمان تعريف نموده‌اند (موريارتي و همکاران، 1983)، بنابراين در اين رويکرد رضايت مشتريان از اهميت فراواني برخورداراست.

در گذشته فرض براين بود که از راه تطبيق با نيازهاي مشتريان مي‌توان به وفاداري مشتري دست يافت. ولي تجربه نشان داد با ورود بانکهاي جديدي که محصولات منطبق با نياز مشتريان داشتند، اغلب مشتريان جذب اين بانکهاي تازه وارد شوند. پس از آن فرض بر آن شد که ارائه محصولات متمايز مي‌تواند موجب وفاداري مشتريان شود، ولي همان حادثه تلخ با ورود رقباي جديد با محصولات متمايز‌تر تکرار شد. تا اينکه ايده حفظ وفاداي مشتريان از طريق روابط ماندگار با آنها مطرح شد، ايده‌اي که عده‌اي آنرا بازاريابي تک به تک نيز مي‌نامند.

هدف در اين طرز تفکر جديد، مديريت روابط با مشتريان است و فرض برآن است که مشتري نه فقط به دليل محصول متمايز و منطبق با نيازهايش، بلکه به دليل تعلق خاطر به روابطش با عرضه کنندگان خدمات يا محصولات، خريد مي‌کند. به گفته ديگر، داشتن محصولات و خدمات متمايز و منطبق با نيازهاي مشتري شرط لازم است، ولي لزوماً شرط کافي براي کسب و تداوم وفاداري مشتري نيست. شرط کافي، داشتن روابط ماندگار با مشتري است.

يکي از مهمترين دلايلي که بانکها از برنامه‌هاي کاربردي در بانکداري نوين استفاده مي‌کنند به دست آوردن و حفظ بلند مدت مشتري و ارزش گذاري براي وي مي‌باشد که «مديريت ارتباط با مشتري» ناميده مي‌شود. برنامه ‌هاي کاربرديCRM مي‌تواند براي پشتيباني از کل فرآيندهاي مشتري مدار در بانکها، در هر اندازه و سطحي شامل بازاريابي، جذب نقدينگي و ارائه خدمات به مشتري استفاده شود. امروزه بمنظور حفظ قدرت رقابتي، همه سازمانها به دنبال راهي براي توسعه، حفظ و نگهداري مجموعه‌اي از مشتري، محصول، اطلاعات و خدمات در طول مدت بازاريابي و فروش خدمات و پشتيباني و واحدهاي توسعه محصول مي‌باشند که بر CRM استوار هستند.

اورت گمسون، بازاريابي روابط را در سال 1995 چنين تعريف کرده است.

»بازاريابي مبتني بر تعامل و مراوده در شبکه‌هاي روابط» از سالهاي دهه 1980 به بعد اغلب فعاليت‌هاي بازرگاني دگرگوني و چرخش عميقي را به سوي توجه به مشتريان دريافتند و به اين نتيجه رسيدند که قدرت مشتريان روز به روز بيشتر مي‌شود.

عرضه محصولات در بيشتر موارد از تقاضاي آنها بيشتر شد فروشندگان در تعيين قيمت اثر کمتري يافتند. تنها حفظ توليد کنندگان کالاها و خدمات از طريق ايجاد روابط مناسب و توام با احترام و «برد- برد» با مشتريان ميسر بود نه چيز ديگر.

چرا ما به مديريت روابط با مشتريان نياز داريم؟ زيرا مشتريان که مهمترين و تنها وسيله رشد و توسعه بانک بوده و با انواع وسايل ارتباط جمعي در ارتباطند و وقتي که چيزي را که مي‌خواهند مطابق ميل خود نيابند، ما را به راحتي ترک مي‌کنند و به رقبا مي‌پيوندند  از سوي ديگر هزينه دستيابي به يک مشتري جديد 6 برابر حفظ مشتريان قديمي است و يک مشتري ناراضي، نارضايتي خود را، حداقل به 8 تا 10 نفر ديگر منتقل مي‌کند و نکته مهمتر اينکه با افزايش نرخ حفظ و نگهداري مشتريان به ميزان 5 درصد، حدود 85 درصد به سود شرکت افزوده خواهد شد.

در بحث رضايت مشتري دو اصل مهم جلوه‌گر مي‌شود يک اصل : نوع خدمات ارائه شده مي‌باشد و دراصل دوم نحوه ارتباطات انساني و کارگزار مورد توجه قرار مي‌گيرد . از آنجا که بانکها و تشکيلات موازي با نحوه خدمات يکسان در حال رقابت با هم مي‌باشند، مهمترين اصل در انتخاب مشتري براي آنان، همانا ارتباط انساني مي‌باشد.

در محيط بانک مي‌توان با بهره‌گيري از ارتباطات انساني ضمن برقراري ارتباطي مطلوب، مشتريان بالقوه را تبديل به مشتريان بالفعل نمود و ايشان را از مشتري که تنها يکبار قصد استفاده از خدمات بانک را داشته، به مشتري دائمي تبديل کرد.

بايد توجه داشت بين ارائه دهنده خدمت و خدمت توليد شده رابطه تفکيک ناپذير وجود دارد. درزمان توليد خدمات آنچه بيشتر مورد توجه قرار گيرد نوع برقراري ارتباط بين ارائه دهنده خدمت و مشتري است. تحقيقي که دريکي از بانکهاي کشور، براي شناسايي نيازها و عوامل موثر بر رضايت مشتريان انجام گرفت نشان داد 60 درصد کل واريانس تغييرات رضايت مشتريان از طريق هفت مولفه «1 طرز رفتار و نحوه برخورد کارکنان شعب با مشتريان بانک 2- جوابگويي  3- سود و تسهيلات 4- سرعت در کار 5- کيفيت ارائه خدمات  6- موقعيت مکاني بانکها 7- کيفيت ارسال حواله » قابل تعيين است و در بين اين هفت مولفه نحوه و طرز برخورد کارکنان شعبه با مشتريان بانک، داراي بيشترين اهميت است. بنابراين مي‌توان دريافت، کارکناني که با مشتري تماس دارند، بايد ويژگيهاي رفتاري خاص نظير توانايي در برقراري ارتباط موثر با مشتري، غلبه بر احساسات نامطلوب خود و برخورد صميمانه بالايي داشته باشند. بخش عظيمي از نيروي کار جامعه در بخش خدمات مشغول کارند و به طور مستقيم با مشتريان در ارتباط هستند بانک نيز از جمله مراکز مهمي است که عهده‌دار مسئوليت خدمات رساني بوده و کيفيت خدمات آن در جذب نقدينگي نقش مهمي دارد.

مديريت ارتباط با مشتري، بر مبادله ارزش بين مشتري و بانک بنا شده و بر ارزش ايجاد شده در اين ارتباط تاکيد مي‌کند. بنابراين، تلاش بانکها براي توسعه ارتباط بلند مدت با مشتريان، برمبناي ايجاد ارزش براي هر دو طرف از اهداف اصلي مديريت ارتباط با مشتري است به عبارت ديگر هدف ارتباط با مشتري ارائه مزايايي از طريق مبادله دو جانبه و عمل به وعده‌ها و يک راهبرد کسب و کار است که با پيشرفت‌ فناوري تقويت مي‌شود و از طريق آن، بانکها به ايجاد ارتباطات سودمند بر پايه بهينه سازي ارزش دريافتي و ادراکي مشتريان مي‌پردازند.

مزاياي مديريت ارتباط با مشتري براي بانکها

مد نظر قراردادن مديريت ارتباط با مشتري مي‌تواند مزاياي بيشماري براي بانکها فراهم کند که به برخي از آنها اشاره مي‌شود:

1- از آنجا که يکي از مهمترين دارايي يک بانک مشتريان آن هستند، با استفاده از اين روي کرد، حفظ مشتريان فعلي وترغيب آنان به مراجعات مجدد زمينه ساز بقاي بانک است که هدف اصلي هر بانکي است

2-  از جنبه ديگر، با ورود فناوري اطلاعات به بانکها زير چتر مديريت ارتباط با مشتري، زمينه‌اي فراهم مي‌شود تا بانکها به سمت بانکهاي هوشمند و دانش محور حرکت کنند و يا به کارگيري نرم افزارهاي مديريت ارتباط با مشتري، هزينه‌هاي پردازش اطلاعات را کاهش دهند و ارتباطات با مشتريان در زمان کمتر و با سرعت بيشتري صورت گيرد که نتيجه نهايي آن، افزايش قدرت رقابتي بانک در محيط پرتلاطم امروزي است.

3- مزيت ديگر اين است که مديريت ارتباط با مشتري، با جمع‌آوري اطلاعات کامل مشتريان در يک پايگاه داده ، امکان طبقه بندي مشتريان را براساس راهبردها و معيارهاي بانک فراهم مي‌سازد، که اين مي‌تواند در رسيدن به هدف مديريت ارتباط با مشتري را تسهيل کند. توضيح اين که موسسات براي افزايش ارزش دارايي سهامداران و ذينفعان بوجود مي‌آيند، لذا حذف مشتريان غير سودآور مي‌تواند منجر به افزايش سود و کاهش هزينه در بانکها شود، مگر اين که ملاحظاتي در اين ميان وجود داشته باشد. در يک نگرش کلي، ارتباطات انساني همراه با احترام به مشتري، ايجاد محيط مناسب، زيبا ، گرم و صميمي همراه با امکانات مطلوب در محيط شعب براي مشتري، توجه به خواسته‌ها و نيازهاي مشتريان ، عمل و فعاليت در جهت ارضاي اين نيازها و برآوردن اين خواسته‌ها، توجه  وافر به کيفيت خدمات و ارتقا سطح آنها، توجه به مشتريان فعلي درجهت جذب مشتريان جديد و ... همه و همه سبب مي‌گردد تا بانک ضمن ايجاد رضايت مشتري، سطح وفاداري وي را به بانک افزايش داده و علاوه بر کسب منافع بيشتر، در ميدان رقابتي نيز حضوري بهتر و قوي‌تر داشته باشد.

ساپتا

در راستای توسعه بانکداری الکترونیکی و افزایش کیفیت و کمیت خدمات رسانی به مشتریان، سامانه ارسال پيام كوتاه به مشتریان (ساپتا) از طريق سيستم متمركز در بانک ملی ایران راه اندازی گردیده است.

قابليت استفاده از سرويس يادشده با مراجعه مشتريان و تكميل فرم فعال‌سازی و ارائه آن به شعب فعال مي‌گردد.
 
صاحب حساب برای استفاده از سرويس‌ سامانه ارسال پيام كوتاه به يكي از شعب بانك ملي ايران مراجعه نموده و فرم درخواست فعال سازی سرويس ارسال پيام كوتاه (ساپتا) را تكميل و امضاء مي‌نمايد.

ارائه مدرک شناسایی در هنگام مراجعه به شعبه ضروری می باشد.

فعال سازی یک روز پس از ارائه درخواست انجام می گیرد.

---

 درخواست غیر فعال سازی

مشتریان برای غیر فعال سازی سرویس‌ ارسال پيام كوتاه، می بایست به یکی از شعب بانک ملی ایران مراجعه نموده و نسبت به تکمیل فرم غیر فعال سازی ارسال پيام كوتاه (پیوست دستورالعمل) اقدام نمایند.

عمل غیرفعال سازی یک روز پس از ارائه درخواست انجام می گیرد.

---

 تغییر شماره تلفن همراه

درصورتي كه مشتريان عضو سامانه ارسال پيام كوتاه (ساپتا) تقاضای تغيير شماره تلفن همراه خود را در سامانه مذكور داشته باشد، می بايست با مراجعه به شعب بانك، مجدداً اقدام به تكميل و پر نمودن فرم درخواست فعال سازی سرويس ارسال پيام كوتاه نمايند.

کارمزد و هزینه ارائه خدمات سرویس ارسال پیام کوتاه بر اساس بخش نامه خدمات بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از حساب متقاضیان بصورت سیستماتیک کسر خواهد گردید.

انتقال وجه كارت به كارت

كاربران گرامي شما در اين بخش مي توانيد تا سقف 000ر000ر100 ريال به كارتهای بانك ملي و تا سقف 000ر000ر30 ريال به كارتهای ساير بانكها (عضو شبكه شتاب) انتقال وجه دهيد.
در انتقال وجه شتابی میتوانید از کارت بانک ملی خود به کارت تمامی بانکهای عضو شبکه شتاب انتقال وجه انجام دهید.

امکان استفاده از بخش انتقال وجه كارت به كارت شتابي برای کاربران دارای حساب کاربری «خدمات اینترنتی» بانک ملی مقدور می باشد. جهت عضویت در «خدمات اینترنتی» بانک ملی ابتدا از طریق لینک «عضویت در خدمات اینترنتی» درخواست ایجاد یک حساب کاربری جدید را ثبت و سپس با مراجعه به یکی از شعب بانک ملی ایران نسبت به تائید آن اقدام نمائید.پس از تکمیل فرایند عضویت در خدمات اینترنتی بانک ملی می توانید از بخش انتقال وجه شتابي استفاده نماييد.

  انتقال وجه درون بانكي     
  انتقال وجه دسته ای (درون بانکی)
  انتقال وجه شتابي 

خدمات کارتهای بانکی

خدمات كارت از ديگر اقدامات بانک در مسير ترويج استفاده از كارتهای مغناطيسی بجای نقل و انتقال فيزيكی پول و به‌كارگيری شيوه های جديد بانكداری در راستای آسودگی بیشتر مشتریان محترم می باشد.

اينگونه كارتها با رعايت اصول ايمني از طرف بانك برای متقاضيان صادر و به عنوان ابزاری مناسب به منطور دسترسي سريع و  ايمن در تبادل و  نقل و انتقال در اختیار مشتریان قرار می گیرند.

دارندگان این کارتها در کلیه ساعات شبانه روز و اوقات تعطیل می توانند از طریق دستگاههای خوپرداز ATM، پایانه های فروشگاهی Pos و یا دستگاههای کارت خوان شعب PinPad نسبت به نقل و انتقال وجوه موجود در کارتهای خود اقدام نمایند. كارتهای بانك در دو دسته كارتهای عمومی و كارتهای سازماني موجود مي باشند.

كارتهای عمومی كارتهايی مي باشند كه به هر شخص حقيقی بنا به درخواست خود شخص ارائه مي شود مانند:

ملی كارت

ملی كارت ارزی

كارت هديه

كارت پرداخت تسهيلات

كارت خريد اعتباری (مشتريان خاص)

و كارتهای دو منظوره اعم از:

• كارت هواداری ورزشی
• پيوند كارت
• كارت جوانان هلال احمر

اين كارتها علاوه بر داشتن امكانات كارت بانكی كارت شناسايی با امكانات سازمان متبوع نيز محسوب شده و خدمات رفاهی ديگری به آن لينك گرديده است.
تعدادی از كارتها نيز جهت تسهيل امور مربوط به پرداختهای سازمانها و شركتها در صورت درخواست آنها تهيه و توليد می شود مانند:

• بن كارت
• کارت مجازی
• کارت میزان
• سهام كارت

سامانه وصول و واریز دسته ای چک ها

 نحوه استفاده از نرم افزار

بانک ملی ایران در راستای جلب رضایت مشتریان و در پاسخ به اعتماد شماعزیزان اقدام به تهیه نرم افزار دریافت فایل اطلاعات چکهای واگذاری (کلر) نموده است ، لذا در صورت تمایل می توانید بادریافت این نرم افزار فایل اطلاعات چکهای واگذاری به حسابهای متمرکز خود را تهیه و به همراه اصل چکهای واگذاری به شعبه دارنده حساب ارائه فرمایند .

لازم به توضیح است که در حال حاضر تنها شعب تحت پوشش ادارات امور شعب ( تهران -البرز- آذربایجان شرقی - اصفهان و فارس) می توانند از این امکان استفاده نمایند.

با بهره گیری از این نرم افزار در مدت 24 ساعت وجه چکهای واگذاری به حساب متمرکز مشتریان واریز می گردد.

جهت استفاده از برنامه فوق نصب موارد ذیل ضروری میباشد ، بدیهی است در صورتی که هر یک از موارد ذیل (مورد 1 یا 2) برروی سیستم شما قبلا نصب شده باشد دیگر نیازی به نصب مجدد نمی باشد

---

 فایلهای مورد نیاز

1- نصب dotnetfx 2.  

2-نصب CRRedist2005_x86

3-نصب برنامه setup

4-راهنمای راهبری سیستم

 

---

 اطلاعات مورد نیاز همکاران

دستورالعمل وصول و واریز دسته ای چکها ( کلر )

سامانه رعد ملی (#717*)

 معرفی خدمت

رعد ملي خدمتي نوين در عرصه بانكداري الكترونيك مي باشد كه با استفاده ازبرخي خدمات بانكي بدون نياز به هر گونه نرم افزار و يا سيستم هاي خاص به راحتي توسط هر مشتري كه داراي يك سيم كارت همراه اول و يا ايرانسل و يك تلفن همراه با هر مدلي  باشد ‏، قابل استفاده است.
 
قابل توجه دارندگان دستگاه كارت خوان بانك ملی ايران
كليه فروشندگان محترمي كه داراي پايانه فروش بانك ملي ايران مي باشند مي توانند با اعلام شماره پايانه خود به دارندگان كارت هاي بانك ملي ايران امكان پرداخت وجه خريد را از طريق رعد ملي بدون استفاده از كارت و دستگاه كارتخوان فراهم نمايند. ضمناً فروشندگان / پذيرندگان ملي در صورت عدم آگاهي از شماره پايانه خود به منظور آگاهي از شماره پايانه مي­ توانند آن را كه به صورت عددي 8 رقمي است در رسيد پايانه فروش خود ملاحظه نمايند. 

---

 مزايای رعد ملی

راحتي و سهولت
كاربران مي توانند به سادگي از امكانات آن بهره مند شوند. چون نيازمند نصب هيچ گونه نرم افزاري نيست و با تمامي گوشي هاي تلفن همراه موجود در بازار سازگار مي باشد.
كليه امكانات آن از طريق منوهاي بسيار ساده  قابل دسترسي است .


صرفه جويي در زمان 
تنها با يك شماره گيري ساده بدون نصب  نرم افزار و يا تنظيمات خاص قابل استفاده مي باشد.
در اين روش مدت زمان انتظار جهت پاسخگويي بسيار كمتر از روش پيام كوتاه بوده و بر عكس پيام كوتاه هنگام دريافت، اطلاعاتي روي گوشي تلفن همراه ذخيره نمي شود.


 صرفه جويي در هزينه
با توجه به اينكه اين سامانه از بستر مخابراتي (‌ussd) به جاي پيامك استفاده مي نمايد لذاهيچ هزينه اي براي كاربر ندارد.


قابليت جابجايي
اين خدمت را مي توانيد بدون پرداخت هزينه اي  در سراسر كشور, حتي  خارج از كشور استفاده كنيد.

امنيت و دقت
براي استفاده از رعد ملي بايد از رمز استفاده كنيد كه اين رمز را تنها شما مي دانيد. در صورت مفقود يا ربوده شدن گوشي همراه، اين خدمت براي ديگري قابل دسترسي نخواهد بود و با تعويض سيم كارت اطلاعات شما به سيم كارت جديد منتقل مي شود.
با توجه به اينكه در اين سامانه هيچ گونه اطلاعاتي در گوشي ذخيره نشده و اطلاعات شما به صورت كدگذاري شده در بستر USSD ارسال و دريافت مي شودو مانند سيستم پيامكي نمي باشد لذا از نظر امنيتي نگراني را درخصوص سرقت اطلاعات براي كاربر خود بدنبال ندارد.

---

 روش ثبت نام و استفاده از خدمت

كاربران مي توانند با گرفتن شماره #717*  وارد سامانه رعد ملي شوند . پس از ورود به سامانه با ارسال عدد 7 ثبت نام در سامانه انجام مي گيرد.
هر كاربر مي تواند 4 كارت خود را در سامانه تعريف نموده و بطور همزمان اطلاعات مربوط به آنها را در سامانه مشاهده و استفاده كند.
جهت استفاده از بخش معرفي كارتها و عمليات مسدود نمودن و اضافه نمودن كارت - موجودي و خريد نيازي به مراجعه به شعب نداشته و بلافاصله توسط كاربر قابل فعال سازي است.
خدمات فعال در اين سامانه به شرح ذيل مي باشد .(اين خدمات در حال توسعه مي باشند)
خريد
اعلام موجودي
پرداخت قسط
مسدودي كارت
خريد شارژ
پرداخت قبض
......

راهنمای تصویری

 

---

درخصوص استفاده از اين سامانه بعنوان دستگاه توليد رمز يكبار مصرف مشترياني كه در سامانه بانكداري اينترنتي (سبا)‌ ثبت نام نموده اند در هنگام مراجعه به شعبه يك كارت حاوي كد محرمانه دريافت نموده و با وارد كردن آن در سامانه مي توانند از تلفن همراه خود بعنوان دستگاه توليد رمز يكبار مصرف استفاده نمايند.

 

راهنمای تصویری

در صورت اشكال و يا ابهام با شماره 83386-021 واحد پشتيباني رعد ملي تماس حاصل نماييد.

---

كليدهاي ميانبر خدمات

# رمز عبور* رمز عبور 4 رقمي     *717*7*	ثبت نام درسامانه
# رمز عبور *رمز دوم كارت CVV2* * تاريخ انقضا*شناسه كارت * شماره كارت   *717*4*2*0*	افزودن كارت به سامانه
# رمز دوم كارت *شناسه كارت * رمز عبور 4 رقمي     *717*0*	مانده گيري حساب
# رمزدوم كارت *شناسه كارت*رمز عبور*وارد كردن مبلغ *شماره پايانه ياشماره موبايل فروشنده *717*1*	خريد
# 0 *شناسه كارت * شناسه پرداخت *شناسه قبض * رمز عبور   *717*2*	پرداخت قبض
# رمز عبور*شناسه كارت   *717*4*5*1*	حذف كارت
# رمز عبورجديد *رمز عبور جديد * رمز عبور فعلي *717*4*0*	تغيير رمز

کارت اعتباری چیست و چگونه کار می کند؟

یك كارت پلاستیكی كه روی آن نام صاحب كارت و شماره اش ثبت شده و پشت آن نوار مغناطیسی حاوی اطلاعات مهم شخص است، اینك به یك وسیله مهم كسب و كار و تجارت –تجارت الکترونیک- تبدیل شده است.

داشتن كارت اعتباری به این معناست كه مؤسسات یا بانك هایی وجود دارند كه به افراد اعتبار می دهند و براساس این اعتبار فرد می تواند بدون این كه پول نقد بپردازد كالایی را خریداری كند و از این امكان برخوردار شود كه به جای آن كه هزینه كالا را همان آن بپردازد، به مرور زمان و به اقساط آن را بپردازد. به عبارتی پرداخت پول به فروشنده با شرایط آسان تر برای مشتری تضمین می شود و به پولی كه به عنوان اعتبار نزد بانك است نیز دست نمی خورد. در ایران بیشتر بانك هایی كه مردم با آنها زیاد سر وكار دارند، كارت اعتباری نمی دهند. در حال حاضر كاربرد بیشتر كارت های بانكی تنها به استفاده از باجه های خودپرداز محدود می شود و این كارت ها بسیاری از ویژگی های كارت های اعتباری را ندارد.

این كه فردی با نشستن پشت رایانه كالای مورد نظرش را انتخاب كند و با فشاردادن دكمه ای هزینه آن را بپردازد و یا با رایانه بلیت هواپیما و قطار و اتوبوس تهیه كند و یا خودرویی كرایه كند و یا هتل رزرو كند و ... از مزایای داشتن کارت اعتباری است. برخی از كشورهای جهان این روش رایجی برای استفاده از كالا و خدمات است. به این ترتیب كه فرد با ارائه شماره كارت اعتباری اش به شركت های ارائه كننده خدمات مربوط به كارت های اعتباری، هزینه كالا و خدمات را از طریق آنها به فروشندگان پرداخت می كنند.

کارت اعتباری چگونه کار می کند؟

اولین كارت های اعتباری جهان كه با آنها می شد در بده بستان ها و هنگام خرید از فروشگاه ها پول جابه جا كرد توسط شركت ها به وجود آمدند. این شركت ها كه هنوز هم در جهان به فعالیتشان ادامه می دهند از مشتریانشان مبلغ عضویت سالانه دریافت می كنند و هر چند مدت یك بار برای آنها صورت حساب می فرستند. اما بزرگترین سیستم های كارت اعتباری توسط بانك ها رواج پیدا كردند. در این سیستم ها این بانك است كه كارت صادر می كند و هر یك از دارندگان كارت اعتباری نزد بانك ها حساب دارند. بانك ها هم برای دارندگان كارت اعتباری صورتحساب می فرستند و در صورتی كه فرد در حسابش پول یا اعتبار كافی نداشته باشد از او می خواهند كه حسابش را تكمیل كند. ولی مشهورترین كارت های اعتباری در سطح ملی و سپس بین المللی زمانی شكل گرفتند كه بانك ها به این نتیجه رسیدند كه لازم است سیستم های مالشان را به هم متصل كنند تا مردم عادی به راحتی بتوانند با كارت اعتباری از همه جا خرید كنند.

در كشور ما هم حركت های محدودی در این زمینه انجام شده است. به عنوان مثال بسیاری از فروشگاه ها به ویژه فروشگاه های زنجیره ای كارت خوان دارند و با كارت بعضی از مؤسسات می توان كالا خریداری كرد. فروش اینترنتی بلیت های برخی از شركت های هواپیمایی و قطار ها هم با كارت شروع شده است.

دكتر هوشنگ امینی اقتصاددان عقیده دارد كه استفاده از كارت اعتباری چیزی نیست كه یك شبه جا بیفتد. وی بیشترین مانع را از ناحیه كاستی های ارتباط الكترونیك می داند.

دكتر غلامرضا اسلامی بیدگلی اقتصادان نیز می گوید:"استفاده از این كارت ها زیرساخت های زیادی هم از نظر كارهای مخابراتی و هم از نظر زیرساخت های فرهنگی و اجتماعی می خواهد و همه اینها هم هزینه زیادی می طلبد. به عبارتی چند تا رایانه راه حل نیست. بلكه هم در زمینه های زیرساخت های فنی باید هزینه كرد و هم مدیران جسوری را به این منظور به كار گمارد و هم باید شركت ها قانع شوند كه وجود این كارت ها به نفعشان است و هم مردم باید شیوه كار با آنها را بلد باشند. در صورتی که استفاده از کارت اعتباری جا بیفتد، پول توی جیب و زیر متكا كم می شود. چرا كه افراد به جای پول نقد و چك پول، كارت اعتباری دارند. خرید و تجارت برای مردم آسان تر می شود، سرقت كمتر و امنیت بیشتر می شود و سرعت عمل بالا می رود".

فایده های كارت اعتباری

در بسیاری از كشورها مردم برای خرید از فروشگاه و سوپرماركت گرفته تا پمپ بنزین از كارت اعتباری استفاده می كنند. در کشورهایی که کارت اعتباری جا افتاده کارت اعتباری مانند شناسنامه است. چنان كه می توان با ارائه شماره كارت اعتباری خود به یك هتل در آن هتل اتاق رزرو كرد. قوانین مربوط به نحوه استفاده از این كارت ها هم بسیار مشخص و محكمند. به طوری كه اگر فردی با شماره كارت اعتباری اتاقی را در هتل رزرو كند و در موعد مقرر به هتل نرود، قانون به صاحب هتل حق می دهد از حساب او برداشت كند و اگر مشتری قرارداد را به موقع فسخ كند و هتل دار به ناحق پول را از حساب او برداشت كرده باشد، قانون حق را به مشتری می دهد.

همچنین در این كشورها افراد از طریق اینترنت كار بورس و تجارت انجام می دهند. همه اینها مستلزم سیستم های امنیتی پیشرفته است كه در آنها هم بانك ها و هم دولت شركت دارند و سیستم اینترنتی به اندازه ای امن می شود كه افراد با خیال راحت تجارت می كنند. همین طور سیستم های بیمه ای به قدری قوی است كه اگر فردی توانست خرابكاری و سوء استفاده كند، ضررهای افراد دیگر جبران می شود.

به این ترتیب بالا رفتن ضریب امنیتی برای حفظ اطلاعات كارت های اعتباری ضروری است. این موضوع اعتماد مردم را برای استفاده از كارت های اعتباری به ویژه در تجارت الكترونیك بالا می برد.

چرا کارت اعتباری به جای پول نقد در جهان جا افتاده است؟

هر چند كه به كارگیری کارت اعتباری در همه جا و همه وقت، دقت و عزم زیادی می طلبد ولی مزایای استفاده از كارت های اعتباری به حدی زیاد است كه بهمشكلات گسترش دادن آن می ارزد.

این مزایا به قدری زیاد بوده است كه از دهه ۱۹۲۰ شركت های خصوصی مثل هتل ها و شركت های نفتی آمریكایی مشتریانشان را به استفاده از كارت اعتباری تشویق می كردند و بعد از جنگ جهانی دوم نیز سادگی استفاده از این كارت ها به استفاده از آنها بعدی جهانی داد.

همین كه افراد بتوانند از سایت های فروش آنلاین كالایشان را خریداری كنند، ـ البته در شرایط امن كه اطلاعات شخصی شان لو نرود ـ به جای حمل ارز در سفرهای خارجی از كارت اعتباری استفاده كنند، مجبور نباشند پول نقد با خود جابه جا كنند و دائم مراقب سرقت از جیب یا كیفشان باشند و یا از تقلبی بودن پول ها بترسند یا خطر اختلاس كاهش یابد و دولت هر سال مجبور نباشد هزینه زیادی را صرف چاپ اسكناس كند، همه از مزایای كارت اعتباری است. ضمن این كه كارت اعتباری می تواند با تسهیل تجارت، میزان معاملات را افزایش دهد. چرا كه در جهان امروز تجارت، به ویژه تجارت الكترونیك وابسته به كارت اعتباری است.

امنیت در خرید اینترنتی

اگر قصد خرید اینترنتی از یک فروشگاه الکترونیکی را دارید باید با چشمانی باز این کار را انجام دهید. ما نمی خواهیم خرید اینترنتی را یک کار عجیب و سخت جلوه دهیم اما وقتی شما به صورت فیزیکی هم خرید می کنید مطمئنا از یک مکان معتبر خرید خود را انجام می دهید. خرید اینترنتی شاید ساده ترین و لذت بخش ترین کاری باشد که شما در اینترنت می توانید انجام دهید به شرطی که به یک سری نکات مهم توجه داشته باشید.

خرید اینترنتی از فروشگاه های معتبر
قبل از خرید اینترنتی در مورد فروشگاهی که می خواهید از آن خرید کنید تحقیق کنید. فروشگاه های معتبر عموما آدرس پستی، تلفن و مشخصات خود را به طور دقیق در وب سایت شان درج می کنند. دقت کنید که فروشگاهی که از آن خرید می کنید یک فروشگاه فعال است یا یک وب سایت رها شده. در نظر داشته باشید تعداد زیادی وب سایت رها شده در اینترنت وجود دارند که روزی به مشتریان خود سرویس دهی می کردند اما به علل مختلف بی استفاده مانده اند اگر از طریق تبلیغات با فروشگاه آشنا شدید تقریبا می توان اطمینان داشت که فروشگاه مورد نظر فعال است، اما اگر به طور اتفاقی وارد فروشگاه شدید باید بررسی بیشتر نمایید. معمولا وب سایت های فعال بخش اخبارشان به روز است به عنوان یکی از نشانه های به روز بودن فروشگاه می توان در نظر گرفت است و یا اینکه بررسی کنید اطلاعات تکمیلی در مورد کالا به همراه قیمت و شرایط و هزینه های ارسال درج شده باشد. معمولا فروشگاه هایی که یک شعبه ی فیزیکی دارند بسیار مطمئن تر از فروشگاه هایی هستند که فقط به صورت مجازی پایه گذاری شده اند و آمارها نیز نشان می دهد اعتماد افراد به فروشگاه هایی که شعبه ی فیزیکی دارند بیشتر است. زیرا احتمال کلاهبرداری و یا این که کالای خریداری شده به دست شما نرسد کمتر است و اگر مشکلی پیش بیاید می توانید به آدرس فروشگاه مربوطه مراجعه کنید.

انتخاب روش خرید مناسب
وقتی از یک فروشگاه مجازی معتبر خرید می کنید معمولا انتخاب های متعددی برای نحوه خرید و دریافت کالا برای شما وجود خواهد داشت. از جمله پرداخت وجه به صورت آنلاین، خرید به صورت پستی، واریز به حساب و .... . همیشه سعی کنید روشی برای خرید خود انتخاب کنید که کمترین ریسک پذیری را داشته باشد.


خرید به صورت آنلاین
معمولا فروشگاه هایی که ارائه دهنده سرویس های آنلاین هستند خدمات پرداخت اینترنتی خود را از یکی از بانکهای کشور دریافت می کنند و بانک ها نیز معمولا بابت ارائه این نوع سرویس از فروشگاه ها مبالغی بابت ضمانت دریافت می کنند. تا در مواردی که از فروشگاه مربوطه شکایتی صورت گرفت مورد اجرا قرار دهند. استفاده از این سیستم بیشتر در مواقعی مناسب است که شما محصول خود را می خواهید به صورت الکترونیکی دریافت کنید مانند خرید کارت اینترنت و .... . در پرداخت های آنلاین همیشه وقتی می خواهید مرحله پرداخت وجه را از طریق کارت انجام دهید وارد سایت دومی خواهید شد که سایت بانک دریافت کننده وجه است که عموما سایت های بانک سامان به آدرس sb14.com و یا سایت بانک پارسیان به آدرس pec.ir و یا سایت معتبر دیگر بانک ها می باشد. دقت کنید بسیاری از سارقان اینترنتی با راه اندازی سایت هایی شبیه به سایت های بانکها و آدرس های شبیه به آنها اقدام به کلاهبرداری نموده اند. اگر از مرورگر IE اسفتاده می کنید، بعد از ورود به صفحه پرداخت بانک، تصویر یک قفل زرد رنگ پایین صفحه مشاهده می شود روی آن قفل دو بار کلیک کنید تا گواهینامه سایت باز شود. در قسمت Issuedto آدرس بانک نوشته شده است . مثلا اگر وارد سایت بانک پارسیان شده باشید باید www.pec.ir نوشته شده باشد. ولی اگر وارد قسمت پرداخت شدید و این قفل زرد رنگ را مشاهده نکردید، یا نام داده شده در قسمت Issuedto درست نبود، شماره کارت و رمز خود را وارد نکنید چون نشان دهنده ی این است که این سایت از نظر امنیتی تایید نشده است و یا اصلا سایت بانک نمی باشد و اطلاعات شما در اختیار افراد دیگری قرارخواهد گرفت.

شیوه خرید از طریق واریز به حساب
در این روش برای خرید اینترنتی یک کالا باید ساعت ها در صف بانک بایستید تا مبلغ را به حساب فروشگاه واریز کرده  سپس شماره فیش را در وب سایت وارد کنید تا محصول مورد نظر را برای شما ارسال کنند. این شیوه یکی از بدترین شیوه های خرید اینترنتی است و حتی شاید نتوان آن را یک خرید اینترنتی قلمداد کرد. زیرا استفاده از تجارت الکترونیک باید باعث سرعت وسهولت در خرید گردد، اما در این روش شما دردسر بیشتری نسبت به خرید فیزیکی خواهید داشت. از نظر امنیتی هم استفاده از این روش خرید غیر عاقلانه است. در پرداخت های الکترونیکی تمام سوابق تراکنش های مالی شما در سیستم ثبت می شود و حتی مشخص است که این کالا در چه تاریخی و از چه فروشگاهی و با چه قیمتی خریداری شده است. اما در حالتی که شما به حساب فردی مبلغی واریزمی کنید ممکن است هیچ وقت چیزی به دست شما نرسد و چون شما مبلغ را در بانک واریز کرده اید و این فروشگاه اینترنتی برای بانک شناخته شده نیست و فروشگاه ضمانتی هم به بانک نداده است. اثبات این که شما مبلغی را بابت خرید محصول خاصی که در اینترنت وجود داشته پرداخت کرده این مشکل تر است و ردیابی آن سخت تر و یا اگر بر فرض فیش بانکی را گم کنید که اوضاع وخیم تر خواهد شد. بسیاری از سارقان از این روش نیز برای کلاهبرداری های اینترنتی خود استفاده می کنند و با راه اندازی یک سایت و رائه یک محصول با قیمت وسوسه انگیز و ارائه شماره حساب از مشتریان می خواهند مبالغ را واریز کنند. معمولا این افراد درخواست مبالغ اندکی از مشتریان می کنند، به طور مثال 3 تا 5 هزار تومان. به همین خاطر بیشتر افراد وقتی چیزی به دستشان نمی رسد در  پی شکایت نمی روند، اما در نظر بگیرید این افراد از هزاران نفر به این شیوه کلاهبرداری می کنند و مبالغ کلانی به جیب می زنند.

خرید پستی
شاید بتوان امن ترین روش برای خرید اینترنتی استفاده از سیستم خرید پستی باشد که امروزه اغلب فروشگاه ها نیز از این سرویس استفاده می کنند. شما با استفاده از این روش می توانید محصول مورد نظر را سفارش دهید و محصول موردنظر توسط شرکت پست برای شما ارسال شده  و سپس مبلغ کالا را به مامور پست تحویل می دهید. می بینید که در این روش شما با اطمینان خاطر و بدون اینکه پولی را از پیش پرداخت کرده باشید می توانید محصول خود را خریداری کنید. استفاده از این روش برای کالاهایی که ماهیت فیزیکی دارند بسیار مناسب است. همیشه سعی کنید در فروشگاهی که امکان خرید پستی وجود دارد از این روش استفاده کنید البته از این شیوه در محصولاتی که ماهیت فیزیکی ندارند مانند کارت اینترنتی و اطلاعات و حق عضویت و .... نمی توان استفاده کرد و باید شیوه پرداخت آنلاین استفاده شود.

حفاظت از طریق تایید رمز عبور تکی اگر چه در امن‌ترین سایت‌های فروش اینترنتی به کار می‌رود ولی برای فعالیت‌های بانکداری آنلاین شخصی در برخی کشورها به اندازه کافی امن به نظر نمی‌رسد. اساساً دو روش امنیتی متفاوت برای بانکداری آنلاین وجود دارد:

• سیستم PIN/TAN که PIN نشان دهنده یک رمز عبور برای ورود است و TAN نشان دهنده رمزهای عبور یکبار مصرف است که برای اعتباربخشی و امنیت تراکنش هاست. TANها به شیوه‌های گوناگونی توزیع می‌شوند که معمولترینش اینست که یک لیست از TANها توسط نامه پستی به کاربر بانکداری آنلاین فرستاده می‌شود. امن‌ترین راه استفاده از TANها اینست که آنها رو بر حسب نیاز توسط یک نشان امنیتی تولید کنیم. این TANهای تولید شده توسط نشانه، وابسته به زمان و یک راز امنیتی واحد که در نشانه امنیتی ذخیره شده (که تاییدیه ۲عاملی خوانده می‌شود) هستند. معمولاً بانکداری آنلاین با PIN/TAN از طریق مرورگرهایی که از ارتباطات امن SSL استفاده می‌کنند انجام می‌شود بنابراین نیازی به رمزنگاری اضافه‌ای نیست.
• بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا که تمام تراکنش‌ها امضا شده و به طور رقمی رمزنگاری می‌شوند. کلیدها برای تولید امضا و رمزنگاری می‌تواند روی کارتهای اعتباری یا هر نوع رسانه حافظه دار بسته به نوع پیاده سازی آن ذخیره شوند.

حملات

بیشتر حملات به بانکداری آنلاین امروزه بر پایه فریب کاربر برای دزدیدن اطلاعات ورود و TANهای معتبر است. یک مثال شناخته شده برای این حملات ساخت صفحه مشابه یک سایت برای فریب کاربر است تا با وارد کردن اطلاعات شخصی خود آنها را در اختیار دزدان قرار دهد. همچنین نوشتن اسکریپت سایت‌های عبور و یا استفاده از ضبط کننده‌های کیبورد (تروجان‌ها) هم به عنوان راه‌هایی برای سرقت اطلاعات افراد به کار می‌رود. یک روش برای حمله به بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا اینست که نرم‌افزار مورد استفاده را جوری دستکاری کنند که روی صفححه نمایش تراکنش صحیح را نشان دهد ولی در پشت صحنه، یک تراکنش دروغین امضا شود. گزارش اخیرتکنولوژی FDIC که از گردآوری و همگردانی گزارش فعالیت فایلهای مشکوک بانک‌ها، هر ۳ ماه یکبار تشکیل می‌شود، ۵۳۶ مورد جرائم رایانه‌ای را لیست کرده که به طور میانگین، هر کدام باعث ۳۰۰۰۰ دلار ضرر شده است. این رقم در چارک دوم سال ۲۰۰۷ به ۱۶ میلیون دلار افزایش یافته است. تخلفات رایانه‌ای بین چارک اول و دوم سال ۲۰۰۷ ۱۵۰ درصد افزایش داشته است. گزارش‌ها حاکیست در ۸۰ درصد موارد منبع تجاوز نامعلوم است ولی در حین بانکداری آنلاین انجام گرفته است.

اقدامات متقابل

اقدامات متقابل زیادی وجود دارند که سعی می‌کنند از تجاوز جلوگیری کنند. گواهینامه دیجیتال برای مقابله با صفحات مشابه دروغین به کار می‌روند، استفاده از کارتخوان‌های گروه ۳ تلاشی برای جلوگیری از دستکاری تراکنش‌ها به وسیله نرم‌افزار در انواع روش‌های بانکداری آنلاین مبتنی بر امضا است. برای محافظت سیستمشان از تروجان‌ها، کاربران باید از نرم‌افزارهای تشخیص دهنده ویروس استفاده کنند و مراقب نرم‌افزارهای دانلودی و فایل‌های پیوستی به ایمیل‌ها باشند. در سال ۲۰۰۱ موسسه FFIEC راهنمای تشخیص هویت چندمعیاره (MFA) رامنتشر کرد و از آن پس، تا اواخر ۲۰۰۶ نیاز به حضور در محل بود.

مزایای بانکداری الکترونیک را می‌توان از دو جنبه مشتریان و موسسات مالی مورد توجه قرار داد از دید مشتریان می‌توان به صرفه جویی در هزینه‌ها، صرفه جویی در زمان و دسترسی به کانال‌های متعدد برای انجام عملیات بانکی نام برد. از دید موسسات مالی می‌توان به ویژگی‌هایی چون ایجاد و افزایش شهرت بانک‌ها در ارائه نوآوری، حفظ مشتریان علی رغم تغییرات مکانی بانکها، ایجاد فرصت برای جستجوی مشتریان جدید در بازارهای هدف، گسترش محدوده جغرافیایی فعالیت و برقراری شرایط رقابت کامل را نام برد.

براساس تحقیقات موسسه Data Monitor مهم‌ترین مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: تمرکز بر کانال‌های توزیع جدید، ارائه خدمات اصلاح شده به مشتریان و استفاده از راهبردهای تجارت الکترونیک. البته مزایای بانکداری الکترونیک از دیدگاه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت نیز قابل بررسی است. رقابت یکسان، نگهداری و جذب مشتریان از جمله مزایای بانکداری الکترونیک در کوتاه مدت (کمتر از یکسال) هستند. در میان مدت (کمتر از ۱۸ ماه) مزایای بانکداری الکترونیک عبارت‌اند از: یکپارچه سازی کانالهای مختلف، مدیریت اطلاعات، گستردگی طیف مشتریان، هدایت مشتریان به سوی کانال‌های مناسب با ویژگی‌های مطلوب و کاهش هزینه‌ها، کاهش هزینه پردازش معاملات، ارائه خدمات به مشتریان بازار هدف و ایجاد در آمد نیز از جمله مزایای بلند مدت بانکداری الکترونیک هستند.

خلاصه مزایا

۱- امکان دسترسی مشتریان به دریافت خدمات بانکی بدون حضور فیزیکی با ارتباطات ایمن. ۲- استفاده از اینترنت برای ارائه عملیات و سرویس‌های بانکی و اعمال تغییرات انواع حسابهای مشتری. ۳- ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید و سنتی به مشتریان از طریق کانال‌های ارتباطی متقابل الکترونیک.

مولر (۲۰۰۸)، بانک‌داری الکترونیک را استفاده بانک‌ها از اینترنت برای ارائه خدمات بانکی به مشتریان و استفاده مشتریان از اینترنت برای ساماندهی، کنترل و انجام تراکنش بر روی حسابهای بانکی خود تعریف می‌کند.^[۱] با این حال، برخی از صاحبنظران تعریف کلی تری ارائه کرده‌اند و استفاده از سایر ابزارها و کانالهای الکترونیک نظیر تلفن همراه، تلفن و تلویزیون دیجیتال به منظور اطلاعرسانی، ایجاد ارتباط و انجام تراکنش بانکی را نیز مشمول تعریف بانک‌داری الکترونیک دانسته‌اند.^[۲] مهمترین کانال‌های بانکداری الکترونیک عبارتند از:

• رایانه‌های شخصی
• کیوسک
• شبکه‌های مدیریت یافته
• تلفن ثابت و همراه
• دستگاههای خودپرداز
• پایانه‌های فروش

پول الکترونیک، برای نخستین بار در سال ۱۹۱۸ در کشور آمریکا توسط بانک‌های فدرال رزرو (Federal Reserve Banks) مورد استفاده قرار گرفت. این بانک‌ها، پرداخت و انتقال وجوه را با استفاده از تلگراف در دستور کار خود قرار دادند. این بانک بعدها با توسعه موسسات تهاتری خودکار (در سال ۱۹۷۲)، زمینه استفاده گسترده از پول الکترونیک را فراهم کرد.^[۳]

اولین تجربه ساخت دستگاه خودپرداز به سال ۱۹۳۹ برمی‌گردد. این دستگاه که توسط سه مخترع به نام‌های لاتر، جرج و سیمجیان ساخته شد، مورد توجه بانک‌ها و سازمان‌ها قرار نگرفت. با وجود این تجربه ناموفق، سه مخترع دیگر با نام‌های دان وتزل، تام بارنز و جرج چستین در سال ۱۹۶۸، ساخت دستگاه خودپرداز را با مفهومی جدید آغاز کردند. ساخت اولین نمونه آنها، پنج میلیون دلار هزینه در بر داشت. محصول این پروژه در سال ۱۹۷۳ به عنوان اولین دستگاه خودپرداز در بانک کمیکال (Chemical Bank) در شهر نیویورک نصب شد. اولین نسل از دستگاه‌های خودپرداز، به صورت آفلاین کار می‌کردند و پول به صورت خودکار از حساب مشتریان کسر نمی‌شد. بنابراین فقط مشتریان ویژه‌ای که از اعتبار خاصی برخوردار بودند، مجاز به استفاده از این دستگاه‌ها بودند.^[۳]

منادی سرویس‌های بانکداری خانگی مدرن سرویس‌های بانکداری از راه دور از طریق رسانه‌های الکترونیکی در اوایل دهه هشتاد بودند. در اواخر دهه هشتاد کلمه آنلاین محبوب شد و به استفاده از یک پایانه، صفحه کلید، و صفحه نمایش برای دسترسی به سیستم بانکی از طریق یک خط تلفن اطلاق می‌شد. کلمه بانکداری خانگی همچنین می‌تواند به استفاده از یک صفحه کلید کوچک عددی برای فرستادن صدا از طریق خط تلفن به وسیله دستورالعمل‌هایی برای بانک اطلاق شود. سرویس‌های آنلاین در سال ۱۹۸۱ در نیویورک شروع به کار کردند زمانی که چهار بانک بزرگ شهر سرویس‌های بانکداری خانگی را به وسیله سیستم ویدئوتکس (Videotex) ارائه کردند. به دلیل شکست تجاری تکنولوژی videotext این سرویس‌های بانکداری هرگز محبوب نشد به جز در فرانسه –جایی که استفاده از videotext به وسیله شرکت telecom تامین مالی می‌شد- و انگلستان – که سیستم prestel استفاده می‌شد. اولین سرویس‌های بانکداری آنلاین خانگی در انگلستان به وسیله شرکت ساخت و ساز ناتینگهام (NBS) در سال ۱۹۸۳ پایه ریزی شد. سیستمی که استفاده می‌شد بر پایهٔ سیستم prestel انگلیسی بود و از یک رایانه – مثل BBC Micro- یا صفحه کلید متصل به سیستم تلفن و دستگاه تلویزیون استفاده می‌کرد. این سیستم (که ارتباط خانگی-homelink- نامیده می‌شد) مشاهده آنلاین صورتحسابها، انتقالات بانکی و پرداخت قبوض را ممکن می‌ساخت. برای انجام انتقال بانکی یا پرداخت قبوض، باید یک دستورالعمل نوشته شده حاوی جزئیات دریافت کننده موردنظر به NBS فرستاده شود و آنجا اطلاعات وارد سیستم homelink شود. اغلب دریافت کنندگان، شرکت‌های گاز و برق و تلفن و حساب‌هایی در بانک‌های دیگر بودند. اطلاعات پرداخت انجام شده از طریق Prestel توسط دارنده حساب وارد سیستم NBS می‌شود. یک چک توسط NBS برای دریافت کننده وجه فرستاده می‌شود و یک اطلاعیه حاوی جزئیات پرداخت نیز برای دارنده حساب فرستاده می‌شود. سیستم BACS بعدها برای انتقال مستقیم مستقیم پرداختی ابداع و استفاده شد. موسسه اعتباری فدرال استنفورد اولین موسسه‌ای بود که در اکتبر سال ۱۹۹۴ سرویس‌های بانکداری اینترتی را به همه اعضای خود ارائه کرد.

مشتريان محترم در صورت ايجاد مشكل در انتقال وجه از طريق ابزارهاي الكترونيكي و ايجاد مغايرت مي توانند مورد مربوطه را از طريق شماره هاي زير در بخشهاي مختلف پيگيري نمايند:

مغايرت در انتقال وجه به كارتهاي ساير بانكها ( شتاب ) از طريق خودپرداز- درگاه اينترنتي و يا pos دایره شتاب - مستقر در اداره کل پایاپای اسناد بانکی	33112177 - 33924534 - 33924617 - 33924690 - 33924717 33952392 - 33955056 - 33955851 - 33957974 - 33953885
مغايرت در انتقال وجه به حساب ساير بانكها با مبالغ بالاي 000ر000ر150 ريال ( ساتنا )	60994800
مغايرت در انتقال وجه به حساب ساير بانكها با مبالغ كمتر از 000ر000ر150 ريال ( پايا ) دایره پایا - مستقر در اداره کل پایاپای اسناد بانکی	33114145 - 33952584 - 33953689

شماره تلفن مركز امداد مشتريان ساتناي بانكها

رديف	نام بانك	شماره تلفن	رديف	نام بانك	شماره تلفن
1	ملي ايران	60994800	15	ملت	66751800
2	تجارت	66484049 66483490 66483493	16	صادرات ايران	88833707 7-8476290 6-84763074
3	سپه	66746799 66746439 66740246 35912800 35912801	17	رفاه كارگران	88054975 88607331 82188306 82188307 82188562
4	كشاورزي	84893380 84893377 84893378 88242734	18	صنعت و معدن	27873087 27873080 27873066
5	توسعه صادرات ايران	88700924	19	مسكن	4-64572290
6	سامان	23095413 23095436 23095419	20	بانك شهر	66071641 83364311 83364316
7	پارسيان	84842523 84842565	21	اقتصاد نوين	48031000
8	پاسارگاد	8-82891316	22	سينا	88830625 88848515
9	سرمايه	88890842	23	موسسه اعتباري توسعه	88677854
10	پست بانك	66742302	24	دي	28931287
11	قرض الحسنه مهر ايران	89590204	25	توسعه تعاون	61032268
12	حكمت ايرانيان	89571228	26	ايران و ونزوئلا	88798145
13	ايران زمين	66916664 88614776	27	انصار	88824947 88825279
14	كارآفرين	26215070	28	گردشگري	22634629

واحد پاسخگويي سامانه پاياي بانكها

نام بانك	شماره تلفن	شماره دورنگار
ملي ايران	33952584- 33953689	33910758-33955059-33910759
سپه	66746439-35912801-35912800-66740769- 66740246	66746432
رفاه كارگران	7- 82188306	82188588
صادرات	84763075-84762907-84762252-84763076-88833707	88833708
كشاورزي	84893407-84893976-84893975	88232339
قرض الحسنه مهر ايران	89590202	88810389
ملت	66751800	66751880
سامان	23095436-23095424-23095413-23095412	26211086
پارسيان	84842565-84842557-84842523	88362676-88362674
تجارت	66484031-66483576	66484031
كارآفرين	26215030-26215070 داخلي 1621 و 1632	26215080
توسعه صادرات ايران	81922616-88700929	88700928
پست بانك	81562045-88938797	88938797
صنعت و معدن	27873151-27873155	22873203
مسكن	71-64572470	91-66744590
موسسه اعتباري توسعه	88883000-88677854	88677849
سينا	4-85573123	85573101
پاسارگاد	82891190-82891593-82891316-82891318	82891318
سرمايه	3-84245252	88890842
اقتصاد نوين	48031000	82331476
توسعه تعاون	61032268	61032268
آينده	85932234-85932232	88729317
گردشگري	22634629	9-22630341 داخلي233
انصار	88823828	88824947
شهر	83364316-83364311	83364313
حكمت ايرانيان	89571230-89571228	89571231
ايران زمين	7-26401560	-

خدمات كارت از ديگر اقدامات بانک در مسير ترويج استفاده از كارتهای مغناطيسی بجای نقل و انتقال فيزيكی پول و به‌كارگيری شيوه های جديد بانكداری در راستای آسودگی بیشتر مشتریان محترم می باشد.

اينگونه كارتها با رعايت اصول ايمني از طرف بانك برای متقاضيان صادر و به عنوان ابزاری مناسب به منطور دسترسي سريع و ايمن در تبادل و نقل و انتقال در اختیار مشتریان قرار می گیرند.

دارندگان این کارتها در کلیه ساعات شبانه روز و اوقات تعطیل می توانند از طریق دستگاههای خوپرداز ATM، پایانه های فروشگاهی Pos و یا دستگاههای کارت خوان شعب PinPad نسبت به نقل و انتقال وجوه موجود در کارتهای خود اقدام نمایند. كارتهای بانك در دو دسته كارتهای عمومی و كارتهای سازماني موجود مي باشند.

كارتهای عمومی كارتهايی مي باشند كه به هر شخص حقيقی بنا به درخواست خود شخص ارائه مي شود مانند:

ملی كارت

ملی كارت ارزی

كارت هديه

كارت پرداخت تسهيلات

كارت خريد اعتباری (مشتريان خاص)
و كارتهای دو منظوره اعم از:

• كارت هواداری ورزشی
• پيوند كارت
• كارت جوانان هلال احمر

اين كارتها علاوه بر داشتن امكانات كارت بانكی كارت شناسايی با امكانات سازمان متبوع نيز محسوب شده و خدمات رفاهی ديگری به آن لينك گرديده است.
تعدادی از كارتها نيز جهت تسهيل امور مربوط به پرداختهای سازمانها و شركتها در صورت درخواست آنها تهيه و توليد می شود مانند:

• بن كارت
• کارت مجازی
• کارت میزان
• سهام كارت

توجه : مشتريان محترم در صورتيكه در دريافت هر كدام از انواع كارتهاي بانك ملي ايران با مشكل مواجه شده و كارت خود را در زمان معين دريافت ننمايند مي توانند از طريق ثبت اطلاعات خود در سامانه ثبت مشكلات دريافت كارت مراتب را به مراجع مربوطه اطلاع داده و پيگيري نمايند.

تعداد كل كارتهاي صادره بانك ملي ايران كه به صورت فعال در دست مشتريان بانك مي باشد تا پايان سال 1390 تعداد 238ر161ر28 عدد مي باشد .

نکات امنیتی

سوالات متداول

پيگيری مغايرت در انتقال وجه غير حضوری

محاسبه سود سپرده سرمايه گذاري

نوع محاسبه سود

محاسبه بر اساس نوع سپرده

محاسبه با سود مشخص

نوع سپرده

سپرده سرمايه گذاري کوتاه مدت (7%)
سپرده سرمايه گذاري بلند مدت يکساله (17%)
سپرده سرمايه گذاري بلند مدت دوساله (18.5%)
سپرده سرمايه گذاري بلند مدت سه ساله (19%)
سپرده سرمايه گذاري بلند مدت چهارساله (19.5%)
سپرده سرمايه گذاري بلند مدت پنج ساله (20%)
کوتاه مدت 6ماهه (12%)
كوتاه مدت 9 ماهه (15%)
كوتاه مدت 3 ماهه (10%)

عدد

مدت سپرده گذاری

روز

مبلغ سپرده

ريال

شناسه حساب بانكی ایران) - IBAN

"شبا" یا شماره حساب بانکی ایران، بمنظور تسهیل و استاندارد سازی مبادلات بین بانکی و بین المللی بانک های کشور، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مطابق با استاندارد 13616-ISO ، تعریف و تبیین شده است و بزودی در تمام سامانه های پرداخت بین بانکی منحصرا از این نوع شماره حساب استفاده می شود. هر شماره حساب بانکی ، قابل تبدیل به یک شماره حساب "شبا" خواهد بود. كاربران گرامی می توانند شماره شبا مرتبط با حساب خود را از طریق روشهای زیر دریافت کنند.
توجه:
درحال حاضر این سرویس جهت حسابهای متمركز(سیبا) فعال می باشد. شماره حسابهای متمركز(سیبا) شامل 13 رقم می باشد.

برای مشاهده اطلاعات بیشتر در مورد شماره حساب شبا اینجا كلیك كنید.
برای مشاهده شماره حساب شبا در سایر بانک ها می توانید اینجا كلیك كنید.

---

دریافت شناسه شبا از طریق پیامک

به منظور دریافت شناسه شبا از طریق پیام کوتاه لازمست یک پیام کوتاه در قالب زیر از سوی متقاضی به شماره 20008018 ارسال گردد. به محض ارسال نیز پاسخ به همراه کد شبای درخواستی برای مشتری بصورت پیام کوتاه ارسال می شود.
فرمت ارسال پیام کوتاه:
برای دریافت کد شبای حساب سپرده: شماره حساب سیبا + فاصله + عدد صفر
مثال: 0 0301436204006
برای دریافت کد شبای حساب تسهیلات: شماره حساب سیبا + فاصله + عدد یک
مثال: 1 0301436204006

---

تبدیل شماره حساب بانكی ملی به شبا

حساب سپرده

حساب تسهیلات

نوع حساب:

* باید تنها شامل اعداد باشد
شماره حساب معتبر نیست

شماره حساب:

(برای حسابهای غیر متمركز) فقط عدد

كد شعبه:

---

تبدیل شماره حساب شبا به شماره حساب بانك ملی

شناسه شبا:

دريافت شناسه شبا حسابهاي خزانه، دستگاه هاي دولتي و بانكها نزد بانك مركزي
* بايد تنها شامل اعداد باشد شماره حساب معتبر نيست	شماره حساب:

معرفی سامانه پیام کوتاه از طریق سیستم متمرکز ( ساپتا)

در راستای توسعه بانکداری الکترونیکی و افزایش کیفیت و کمیت خدمات رسانی به مشتریان، سامانه ارسال پيام كوتاه به مشتریان (ساپتا) از طريق سيستم متمركز در بانک ملی ایران راه اندازی گردیده است.

قابليت استفاده از سرويس يادشده با مراجعه مشتريان و تكميل فرم فعال‌سازی و ارائه آن به شعب فعال مي‌گردد.

صاحب حساب برای استفاده از سرويس‌ سامانه ارسال پيام كوتاه به يكي از شعب بانك ملي ايران مراجعه نموده و فرم درخواست فعال سازی سرويس ارسال پيام كوتاه (ساپتا) را تكميل و امضاء مي‌نمايد.

ارائه مدرک شناسایی در هنگام مراجعه به شعبه ضروری می باشد.

فعال سازی یک روز پس از ارائه درخواست انجام می گیرد.

---

درخواست غیر فعال سازی

مشتریان برای غیر فعال سازی سرویس‌ ارسال پيام كوتاه، می بایست به یکی از شعب بانک ملی ایران مراجعه نموده و نسبت به تکمیل فرم غیر فعال سازی ارسال پيام كوتاه (پیوست دستورالعمل) اقدام نمایند.

عمل غیرفعال سازی یک روز پس از ارائه درخواست انجام می گیرد.

---

تغییر شماره تلفن همراه

درصورتي كه مشتريان عضو سامانه ارسال پيام كوتاه (ساپتا) تقاضای تغيير شماره تلفن همراه خود را در سامانه مذكور داشته باشد، می بايست با مراجعه به شعب بانك، مجدداً اقدام به تكميل و پر نمودن فرم درخواست فعال سازی سرويس ارسال پيام كوتاه نمايند.

کارمزد و هزینه ارائه خدمات سرویس ارسال پیام کوتاه بر اساس بخش نامه خدمات بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از حساب متقاضیان بصورت سیستماتیک کسر خواهد گردید.

 سامانه حواله الكترونيك بين بانكي ( سحاب)

كاربرد سامانه در شعب
 
انتقال وجه كارتي با استفاده از امكانات مركز « شتاب» ( سحاب)
انتقال وجه حسابي از طريق سامانه تسويه ناخالص آني (ساتنا)
 
سحاب چيست؟
سحاب سامانه اي است كه به مشتريان بانك امكان مي دهد با استفاده از كارت خود بتوانند به هر بانك ديگر عضو مركز «‌شتاب» حواله كنند.
·        استفاده از سحاب هم در شعبه و هم در خوپردازها و هم در اينترنت بانك ميسر است.
·        براي استفاده از خدمات « سحاب در شعبه‏‌، از دستگاه كارتخوان  (pin pad) و منوي تحويلداري استفاده مي شود.
·        بر استفاده از خدمات «‌سحاب» در شعب‏‌، مشتري بايد فرم مخصوص انتقال را تكميل كند.
 
ويژگيهاي سحاب:
·        حواله هاي « سحابي» فقط با كارت امكانپذير است.
·        سقف حواله هاي «‌سحابي» از طريق خودپردازها و اينترنت بانك براي هر كارت در هر شبانه روز معادل سي ميليون ريال است.
·        سقف حواله «‌سحابي»‌ از طريق شعب براي هر كارت در هر شبانه روز معادل يكصدو پنجاه ميليون ريال است.
·        براي انتقال از طريق «‌سحاب» كارمزد به شرح زير از انتقال دهنده دريافت مي شود:
-         تا مبلغ ده ميليون ريال: پنج هزار ريال
-         به ازاي هر ده ميليون ريال اضافه دو هزار ريال به رقم فوق افزوده مي شود.
 
سامانه حواله الكترونيك بين بانكي (سحاب):
·        امكان بررسي محدود مشخصات انتقال گيرنده پيش از عمل انتقال وجود دارد.
·        انتقال به صورت آني صورت پذيرفته و وجه بلافاصله به حساب انتقال گيرنده منتقل مي شود.
·        پس از انجام انتقال، نتيجه به صادركننده دستور پرداخت اعلام مي شود.
·        تسويه بين بانكي از طريق مركز «‌شتاب» و پس از تصفيه كليه تبادلات روزانه مركز مزبور صورت مي گيرد.
·        امكان برگشت دستور پرداخت در «‌سحاب» وجود ندارد.
·        انتقال بين دو كارت صورت مي پذيرد.
-         در مشخصات انتقال به جاي شماره حساب، شماره شانزده رقمي كارت درج مي شود.
-         وجه به حساب پيش فرض كارت انتقال گيرنده منتقل مي شود.
-         نياز به ذكر شعبه در گزينه هاي انتقال دهنده و انتقال گيرنده نيست.
·        انتقال هم از بانك مبدأ و هم از بانك مقصد امكان پذير است.
·        انتقال از دو مسير زير قابل انجام است:
-         شعب مجهز به دستگاه كارتخوان( در ساعات كاري)
-         خودپردازها ( در تمامي ساعات و روزها)
·        براي انتقال حضور كارت انتقال دهنده لازم است.
·        مشخصات كلي فرم:
-         شماره
-         تاريخ صدور دستور پرداخت
·        مشخصات هويتي درخواست كننده:
-         نام و نام خانوادگي
-         نام پدر
-         شماره شناسنامه
-         شماره ملي
-         تاريخ تولد و محل صدور
·        مشخصات اقامتي درخواست كننده:
-         آدرس
-         شماره تلفن
·        مشخصات انتقال
-         مبلغ ( به عدد و به حروف)
-         شماره كارت انتقال دهنده
-         مشخصات هويتي انتقال گيرنده
·        بانك مبدأ
·        نام و نام خانوادگي
-         مشخصات بانكي انتقال گيرنده
·        نام بانك مقصد
·        شماره كارت انتقال گيرنده
·        متصدي شعبه پس از تكميل فرم توسط صادركننده دستور پرداخت و امضاي آن، صحت مندرجات فرم را مورد بررسي قرار مي دهد.
·        احراز هويت عيني براي تأييد مندرجات فرم الزامي است.
·        در صورت صحت مندرجات فرم و امكان برداشت از حساب، وجه مورد انتقال به وسيله كارت و شماره رمز كارت از حساب مشتري برداشت مي شود.
·        پس از برداشت از حساب مشتري ‏، فرم توسط متصدي مهر و امضا شده و به مشتري تسليم مي گردد. اين عمل به معني پذيرش دستور پرداخت است.  

 

 معرفی و ويژگي هاي سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا)

«ساتنا» چيست؟
 
·        «ساتنا» سرآيند سامانه تسويه ناخالص آني است.
·        در اين سامانه مشتريان اين بانك در صورت تمايل به انتقال وجه به حسابهاي مورد نظر در ساير بانك ها ، نياز به داشتن حساب در بانك هاي مقصد را ندارند و مي توانند از طريق حساب خود در بانك ملي ، عمليات انتقال وجه به هر مبلغ را از طريق شعبه مبدأ انجام دهند.
·        «ساتنا» سامانه است كه به مشتريان يك بانك امكان مي دهد با مراجعه به شعب بانك خود، هر حواله اي را به هر حسابي در هر بانكي به صورت « همانروز» انجام دهند.
·        «ساتنا» جايگزين كاملي براي چكهاي رمزدار بين بانكي است كه به جاي ابزارهاي سنتي كاغذي از ارتباطات الكترونيك بين بانكي استفاده مي كند.
·        «ساتنا » مي تواند در كاهش حجم ايران چك و اسكناسهايي كه براي انتقال از يك بانك به بانك ديگر استفاده مي شوند موثر باشد.
 
ويژگي هاي «ساتنا»
·        حواله هاي «ساتنا» حداكثر تا پايان روز كاري كه مشتري درخواست داده است به حساب مقصد واريز مي شود.
·        حواله هاي «ساتنا» محدوديت جغرافيايي ندارد و در تهران و شهرستان ها يا بين شهرهاي مختلف كشور به يك نوع و با يك سرعت ( همانروز ) انجام مي شوند.
·        مشتريان براي صدور حواله هاي «ساتنايي» بايد به شعب بانك خود- كه در آن حساب دارند- مراجعه كنند.
·        خدمات «ساتنا» از طريق تحويلداري به مشتريان ارائه مي شود.
·        فعلاً‌ براي ارائه خدمات «ساتنايي» كارمزدي از مشتريان دريافت نمي شود.
·        فعلاً حواله هاي «ساتنايي» محدوديتي از نظرمبلغ ندارند. 

---

 روش انجام كار

جهت اين كار مشتريان با مراجعه به شعبه دارنده حساب خود در بانك ملي، فرم تقاضاي انتقال وجه از طريق ساتنا را با ذكر نام گيرنده،شماره حساب و نام دريافت كننده وجه تكميل مي كنند.
 
دستور پرداخت:
·        پذيرش درخواست حواله «ساتنايي»  تنها از طريق دستور پرداخت امكان پذير است.
·        دستور پرداخت به صورت فرم استاندارد در اختيار مشتري قرار مي گيرد.
·        اين فرم حداقل در دو نسخه ( بانك و مشتري) تنظيم مي شود.
·        دستور پرداخت توسط مشتري تنظيم و به وسيله امضاء تأييد شده و در اختيار متصدي مربوطه قرار مي گيرد.

مفاد دستور پرداخت:
·        مشخصات كلي فرم:
-         شماره
-         تاريخ صدور دستور پرداخت
·        مشخصات هويتي درخواست كننده:
-         نام و نام خانوادگي
-         نام پدر
-         شماره شناسنامه
-         شماره ملي
-         تاريخ ومحل صدور
·        مشخصات اقامتي درخواست كننده:
-         آدرس
-         شماره تلفن
·        مشخصات انتقال:
-         تاريخ موثر انتقال
-         مبلغ( به عدد و به حروف)
-         شماره حساب انتقال دهنده
-         مشخصات هويتي انتقال گيرنده
o       نام و نام خانوادگي
-         مشخصات بانكي انتقال گيرنده
o       نام بانك مقصد
o       نام/ كد شعبه انتقال گيرنده در بانك مقصد
o       شماره حساب انتقال گيرنده
o       نوع حساب انتقال گيرنده
 
پردازش دستور پرداخت
·        متصدي شعبه پس از تكميل فرم توسط صادركننده دستور پرداخت و امضاي آن، صحت مندرجات فرم را مورد بررسي قرار مي دهد.
·        احراز هويت عيني براي تأييد مندرجات فرم الزامي است.
·        در صورت صحت مندرجات فرم و امكان برداشت از حساب، وجه مور انتقال از حساب مشتري برداشت مي شود.
·        پس از برداشت از حساب مشتري، فرم توسط متصدي مهرو امضا شده و به مشتري تسليم مي گردد. اين عمل به معني پذيرش دستور پرداخت است.
 
شرايط دستور پرداخت:
·        مشتري با امضاي دستور پرداخت، ضمن پذيرش كليه مندرجات اظهار شده بر روي آن، كليه شرايط دستور پرداخت را قبول مي نمايد.
·        مشتري با امضاي اين دستور پرداخت به بانك اجازه مي دهد تا وجه مورد انتقال را از حساب وي برداشت نمايد.
·        ابطال دستور پرداخت پس از پذيرش آن توسط بانك به هيچ وجه امكان پذير نيست.
·        استرداد وجه مورد انتقال پس از پذيرش دستور پرداخت توسط بانك به هيچ وجه امكان پذير نيست.
·        بانكي كه مشتري دستور پرداخت خود را به آن داده است متعهد است تا پايان وقت اداري روز درخواست، وجه را به بانك مقصد ارسال نمايد.
·        بانكي كه مشتري دستور پرداخت خود را به آن داده است در قبال واريز وجه به حساب ذينفع توسط بانك مقصد مسئوليتي ندارد.
·        بانك مقصد مكلف است حواله هاي دريافتي « ساتنايي» را به محض دريافت و حداكثر تا پايان وقت اداره تاريخ حواله به حساب ذينفع واريز كند.
·        مسئوليت عواقب ناشي از هر گونه خطا يا اشتباه در مندرجات فرم دستور پرداخت بر عهده صادركننده آن است.
 
برگشت دستور پرداخت
·        در صورتي كه به هر دليلي ( مسدودي حساب مقصد، اشتباه در مشخصات حساب مقصد و نظاير آن ) امكان واريز وجه به حساب ذينفع وجود نداشته باشد، بانك مقصد وجه را ظرف يك روز كاري به بانك مبدأ بر مي گرداند.
·        شعبه به محض وصول اعلاميه برگشت، موظف است وجه را به حساب وي( حسابي كه در دستور پرداخت مشخص شده است) عودت دهد.

---

 مزایای کلی سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا)

مزاياي سامانه :
1- در اين سامانه مشتريان اين بانك در صورت تمايل به انتقال وجه به حسابهاي مورد نظر در ساير بانك ها ، نياز به داشتن حساب در بانك هاي مقصد را ندارند و مي توانند از طريق حساب خود در بانك ملي ، عمليات انتقال وجه به هر مبلغ را از طريق شعبه مبدأ انجام دهند.
2- جهت اين كار مشتريان با مراجعه به شعبه دارنده حساب خود در بانك ملي، فرم تقاضاي انتقال وجه (دستور پرداخت) از طريق ساتنا را با ذكر نام گيرنده،شماره حساب و نام دريافت كننده وجه تكميل مي كنند.
3-  مزایای کلی سامانه تسویه ناخالص آنی براي مشتريان

• حذف بعد ومكان
• امنيت بالا
• انجام كليه امور انتقال وجه از يك شعبه
• عدم وجود سقف و كف در مبلغ مورد انتقال
• كاهش هزينه ( عمليات ساتنا بدون كارمزد مي باشد).

توجه : براي استفاده از ساتنا مشتري فقط بايد در شعبه مبدا حساب داشته و مشخصات كامل شعبه و حساب مقصد خود را داشته باشد .
 
مزایای کلی سامانه تسویه ناخالص آنی برای اقتصاد کشور

• این سامانه مکانیسم ایمنی را برای بانکها ایجاد می کند که می توانند با اطمینان به انتقال وجوه بپردازند.
• انتقال وجوه در این سامانه نهایی و عیر قابل برگشت خواهند بود.
• ایجاد نظم و انضباط مالی در انجام عملیات بین بانکی یکی ارنتایج پیاده سازی این سامانه می باشد.
• این سامانه توانایی بانکها را در مدیریت منابع مالی خود افزایش خواهد داد.
• بانک مرکزی با این سامانه می تواند سیاستهای پولی خود را به نحو مطلوبتری اعمال نماید.
• توانایی بانک مرکزی در مدیریت نقدینگی بازار افزایش خواهد یافت.
• پیاده سازی این سامانه امکان استفاده از ابزارهای نوین پرداخت را فراهم می سازد.
• این سامانه سکوئی برای بهینه سازی نظام مالی کشور خواهد بود.

 
مزاياي سيستم براي اعضاي آن

• تسویه سریع پرداختهای بین بانکی و امکان انجام معاملات بین بانکی
• امکان ارائه خدمات بهتر به مشتریان
• ایجاد ارتباط پر خط (online) با سامانه تسویه تسویه ناخالص آنی از طریق تعبیه یک پایانه
• امکان مشاهده مبادلات خود و معاملات موجود در صف انتطار (صادره از طرف عضو)
• امکان تغییر اولویتهای دستور پرداختهای ارسالی
• امکان ابطال دستور پرداختهای ارسالی قبل از تسویه نهایی آنها
• ایجاد زمینه لازم جهت اشاعه تجارت الکترونیک در کشور
• رفع لزوم نگهداری حساب فرعی (nostro account ) نزد بانکهای دیگر جهت تسویه مبادلات بین بانکی
• انتقال مانده حساب تسویه پایاپای اسناد از بانک ملی ایران به حساب تسویه نزد بانک مرکزی

 معرفی سامانه

ورود به سامانه سبا

سامانه سبا از جدیدترین اقدامات بانک ملی ایران در راستای بانکداری الکترونیک می باشد .

خدمات ارائه شده در این سامانه در حال حاضر به شرح ذيل مي باشد :

• امکان انتقال وجه به حساب شخصی و یا حساب سایرین در کلیه بانکهای عضو شتاب
• امكان انتقال وجه از طريق كارت (ملي و ساير)‌به كارت (ملي و ساير)
• امکان مشاهده خلاصه صورتحساب به تفکیک انواع حسابها
• اطلاع از مجموع موجودی حسابهای تعریف شده در سیستم
• امکان تنظیم دستور پرداخت در دوره های زمانی متوالی
• امکان مشاهده موجودی حساب تحت عنوان قابل دسترس،موثر و جاری
• امکان پرداخت کلیه قبوض خدماتی
• امکان اعلام مبلغ چکهای صادر شده از طریق سیستم به بانک به منظور جلوگیری از سوء استفاده احتمالی
• امکان مشاهده 30 تراکنش آخر حساب
• امكات نعيين مبلغ چك (‌براي حسابهاي حقوقي دولتي )‌
  
• تنظيم دستور پرداخت
  

---

نحوه تنظيم دستور پرداخت

---

 نحوه عضويت در سامانه

كاربرانی که مایل به استفاده از این حساب باشند باید با مراجعه به سایت بانک ملی ایران وورود به سامانه سبا فرم عضویت این خدمت را پر نموده و در همین فرم شعبه ای را بر اساس راحتی کار خود به عنوان شعبه ای که برای تکمیل کار به آن مراجعه خواهند نمود انتخاب نمایند . ( هر شعبه ای از بانک ملی ایران )

پس از یک هفته از تکمیل فرم در اینترنت ، کاربر با در دست داشتن شماره پیگیری که در موقع ثبت نام سامانه به او داده است به شعبه ای که انتخاب نموده مراجعه می نماید و در آنجا دستگاه رمزیاب به کاربر تحویل داده شده و هزینه ای معادل مبلغ 000ر165ریال از وی اخذ می گردد.

به مدت 72 ساعت پس از تحویل دستگاه رمزیاب به مشتری کد کاربری مربوطه فعال می گردد و مشتری می تواند کلیه خدمات ذکر شده در بالا را با استفاده از رمزی که دستگاه در اختیار او قرار می دهد عملیاتی سازد.

راهنماي فعال سازي و نحوه استفاده از دستگاه رمزياب

---

 سقف انتقال وجه در سبا

 سقف انتقال وجه در سبا به شرح ذيل مي باشد:

1- به حساب خود شخص:   هر بار تا مبلغ 000ر000ر100 ريال و سقف روزانه انتقال وجه 000ر000ر500 ريال (محدوديتي در تعداد دفعات وجود ندارد)

2- به حساب سايرين (در بانك ملي ) : هر بار تا مبلغ 000ر000ر100 يال و سقف روزانه انتقال وجه 000ر000ر300 ريال

3-انتقال وجه ساتنا:‌ هر بار تا مبلغ 000ر000ر10 ريال و سقف روزانه انتقال وجه 000ر000ر300 ريال

4-انتقال وجه پايا :‌هر بار تا مبلغ 000ر000ر10 ريال و سقف روزانه انتقال وجه 000ر000ر50 ريال

5- انتقال وجه كارت به كارت :‌ هر بار و روزانه مبلغ 000ر000ر30 ريال

راهنماي رفع سوءاثر از سوابق چکهاي برگشتي اشخاص

---

 

 راهنماي رفع سوءاثر از سوابق چکهاي برگشتي اشخاص

بر اساس بخشنامه هاي بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران کليه امور مربوط به رفع سوءاثر از چکهاي برگشتي اشخاص از طريق شعب و واحدهاي تابعه بانکها در صورت تأمين موجودي و پاس نمودن چک، ارائه لا شه چک به شعبه، ارائه رضا يتنامه محضري ذي نفع چک به شعبه، واريز مبلغ چک به حساب جاري و مسدودکردن آن به مدت  دو سال و مشمول شدن نسبت به بخشنامه طب  / ۹۹۹ مورخ 11/3/1382 در خصوص مرور زمان به صور ذيل امکان پذير مي باشد:
1-  تأمين موجودي : صاحب حساب جاري مبلغ مندرج در متن چک برگشت شده را به حساب جاري خود واريز نموده و پس از دريافت مبلغ چک توسط ذي نفع چک، بانک نسبت به رفع سوءاثر از آن بر اساس صورتحساب مشتري اقدام لازم را مي نمايد.  ( بخشنامه طب / 2666 مورخ 8/8/1387)
2-  ارائه لاشه  چك به شعبه : صاحب حساب جاري يا وکيل قانوني وي پس از اخذ لاشه چک از ذي نفع، جهت رفع سوءاثر آن را به شعبه ارائه مي نمايد (بخشنامه طب/ ۲۶۶۶ مورخ 8/8/1387)
۳- ارائه رضايتنامه محضري ذينفع چک به شعبه : صاحب حساب جاري مبلغ چک را به ذي نفع پرداخت نموده، اما لاشه چک (به دلايل مختلف از جمله مفقود شدن، به سرقت رفتن، سوختن و ... ) به شعبه تحويل نمي شود. در اين هنگام ذ ينفع چک با حضور در دفترخانه اسناد رسمي نسبت به چک موردنظر رضايت خود را اعلام نموده و صاحب حساب جاري با ارائه رضايتنامه ممهور به مهر دفترخانه به بانک، درخواست رفع  سوءاثر از چک موردنظر را مي نمايد  (بخشنامه طب/ ۲۶۶۶ مورخ 8/8/1387)
۴- واريز مبلغ چک به حساب جاري ومسدودن مودن آن به مدت۲سال : چنانچه دسترسي به ذينفع چک امکان پذير نبوده و صادرکننده چک قادر به ارائه لاشه چک و يا رضايتنامه محضري ذي نفع به بانک نباشد، مشتري مي تواند معادل وجه چک و يا چکهاي برگشتي ر ا به حساب جاري خود واريز و از شعبه کتباَ درخواست نمايدکه مبلغ يا مبالغ واريزي به حساب جهت پرداخت چک يا چکهاي برگشتي نزد شعبه مسدود و تا تعيين تکليف قطعي چک و يا حداکثر به مدت ۲۴ ماه قابل برداشت نباشد، اين امر در صورتي است که حساب جاري مشتري نزد شعبه مفتوح و توسط مراجع قضايي مسدود نشده باشد (بخشنامه شماره طب/ ۳۵۰۰ مورخ 17/9/1380)
 ۵- مشمول شدن نسبت به بخشنامه طب/ ۹۹۹:  به منظور مساعدت به مشتريان بانکها بخشنامه هاي طب / ۹۹۹ مورخ 11/3/1382، طب/ 2300 مورخ 26/11/1384 و طب/ 1260 مورخ 22/9/1385 به بانكها ابلاغ شد.
براساس بخشنامه هاي مزبور اين امکان براي اشخاص حقيقي و حقوقي فراهم شد تا بدون ارائه مدارک مثبته و فقط بر مبناي مانده تعداد چکهاي برگشتي و با مرور زمان در صورت مشمول بودن نسبت به بخشنامه از خدمات بانکي نظير افتتاح حساب جاري جديد و دريافت دسته چک جديد بهره مند شوند.
اهم مفاد بخشنامه طب / ۹۹۹ مورخ 11/3/1382 در خصوص مدت نگهداري سوابق چکهاي برگشتي در بانک اطلاعاتي اين اداره به شرح ذيل مي باشد:

افراد داراي سابقه چک برگشتي مدت	نگهداري سوابق در بانک اطلاعاتي
۱ فقره	۶ ماه
2 فقره	يک سال
3 فقره	دو سال
4 الي 12 فقره	سه سال
13 الي 20 فقره	چهار سال
21 الي 50 فقره	هشت سال
51 الي 100 فقره	ده سال
101 فقره و بيشتر	۱۵ سال

  لازم به ذکر است جهت آگاهي مشتريان از سوابق چکهاي برگشتي موجود خود در بانک اطلاعاتي اين بانک و چگونگي رفع سوءاثر از سوابق چکهاي مذکور ، کليه شعب بانکها بر طبق بخشنامه هاي بانک مرکزي ( بخشنامه طب/2510 مورخ 24/12/1383 و طب /203 مورخ 14/2/1384 ) موظف به ارائه پرينت صورت کامل تعداد و مشخصات چکهاي برگشتي (درکليه بانکهاي کشور) جهت اطلاع به دارنده سوابق مذکور شدند.
توضيح۱: زمانهاي توقف ياد شده در جدول فوق از تاريخ آخرين چک ، مورد محاسبه قرار مي گيرد.
توضيح۲: بانکها در مورد افرادي که مشمول شرط حذف سوابق از بانک اطلاعاتي به شرح جدول فوق بوده ليکن تاکنون به دليل تشابه مشخصات شناسنامه اي از سوابق مذکور رفع سوءاثر نشده باشد مي توانند نسبت به رفع سوءاثر از چکهاي برگشتي موجود در پرينت سوابق وي که مربوط به ساير شعب همان بانک و يا بانکهاي ديگر  مي باشد نيز اقدام نمايند ( بخشنامه شماره طب/1260 مورخ 22/9/1385)
يادآوري مي شود شعب بانکها موظفندگواهينامه هاي عدم پرداخت چک صادر شده را مدت ۱۰ روز در شعبه نگهداري نمايند و در صورتي که صاحبان حسابهاي جاري داراي چک برگشتي ظرف مدت ۱۰ روز از تاريخ صدور گواهينامه عدم پرداخت،  حسن نيت خود را با تأمين وجه چک برگشت شده در بانک و يا ارائه رضايتنامه دارنده چک مزبور اثبات نمايند از ارسال اطلاعات مربوط به چکهاي برگشتي به بانک مرکزي خودداري نمايند.
 

منشور اخلاقی بانک ملی ايران

۞ كاركنان بانك ملي ايران با ايمان به اراده خالق هستي و درجهت حفظ منافع ملي به ارائه خدمات بانكي به مشتريان مي پردازند و جلب رضايت آنان را سرلوحه امورخود مي‏دانند.

۞ كاركنان بانك ملي ايران بر اين باورند كه مشتريان سرمايه هاي واقعي بانك هستند و حضور آنان را در شعب خود مغتنم مي شمارند.

۞ كاركنان بانك ملي ايران با رعايت نظم ، آراستگي ، وقت شناسي و مسئوليت پذيري آماده پذيرش همگان در واحدهاي بانك ( در شعب درون مرزي و برون مرزي ) مي باشند.

۞ كاركنان بانك ملي ايران بر اين باورند كه عزت ، احترام و تكريم مراجعان به واحدهاي اين بانك ، از مهمترين مسئوليتهاي آنان است و سعي خواهند نمود تا شخصيت وجايگاه مشتريان در فرآيند ارتباطات متقابل محفوظ باشد.

۞ كاركنان بانك ملي ايران انجام امور مراجعان را در كوتاه ترين زمان ممكن ضروري دانسته و كوشش خواهند نمود از اتلاف وقت آنان در واحدهاي بانك جلوگيري نمايند.

۞ كاركنان بانك ملي ايران مصمم هستند خدمات خود را با كيفيت مطلوب و به شيوه‏اي مناسب ونوين در اختيار مشتريان بانك قرار دهند.

۞ كاركنان بانك ملي ايران وظيفه دارند تا در حوزه كاري خود هرگونه اطلاعات مورد نياز مشتريان را به سرعت و با توجه به مقررات براي آنان فراهم آورند.

۞ كاركنان بانك ملي ايران بر اين باورند كه مبناي ارزيابي فعاليت هاي آنان نظرات و ميزان رضايت مشتريان است.

۞ كاركنان بانك ملي ايران دريافت هرگونه انتقاد نظر يا پيشنهاد از سوي مشتريان را ارج نهاده و از آن به عنوان زمينه ساز رشد و ارتقاء بانكي استقبال مي كنند.